Directeur redactie Pascal Kerkhove: “Muziek brengt de doden niet terug, maar laat veel mensen weer even een beetje leven. En soms vraagt muziek alleen om daaropvolgende stilte.”

Goeiemorgen,

Het is een mooie traditie. Lente, zomer, herfst of winter: onder de Menenpoort in Ieper blaast een man sinds 1928 elke avond om 20 uur op zijn klaroen en kunnen omstaanders luisteren naar de beklijvende tonen van de Last Post. Een muzikale ode aan de vele gedode en vermiste Britse soldaten uit de Eerste Wereldoorlog. Zelf horen ze die hemelse klanken uiteraard niet meer, maar het helpt ons om hen niet te vergeten. Het is slechts een van de vele gezichten en diepe krachten van muziek. Als er niets meer is, blijft altijd nog de muziek. Als het leven pijn doet, dan troost de muziek. Als het leven lacht, danst de muziek met je mee. Als het leven op het einde klein wordt, maakt muziek soms een blije opening in de mist. Muziek opent deuren in ons hoofd die voor andere prikkels al lang dicht zijn. Muziek palmt hersenen, heupen, armen en benen soms helemaal in, ook al staat de geluidsknop op stil. Muziek brengt geen dode ooit terug, maar laat mensen soms weer even een beetje leven. Muziek heelt, doet pijn, verfrist, verrast, verrijkt en verwondert. Muziek raakt hoofd, hart en ledematen.

Ik ben geen danser, maar als op het juiste moment een vleugje ‘Staying Alive’ van de Bee Gees uit de autoradio barst, doet mijn bovenlichaam soms vreemde dingen. In de file durft dat een langzaam passerende chauffeur wel eens te verrassen. Nog minder ben ik een zanger, maar als Brian Ferry voor de duizendste keer live ‘If there is something’ als hemelse klanken uit zijn keel perst, dan brul ik mee. Mijn echtgenote lacht dan, want als mislukte zanger kan ik haar niet meer verrassen. Ik word nog altijd een beetje week van onze markante openingsdans – ‘It takes two’, Gossip – op ons trouwfeest nu bijna tien jaar geleden. Ik herinner mij haarscherp het optreden van Talking Heads in Vorst Nationaal als beste concert in mijn leven. Ik weet welke muziek op mijn begrafenis mag worden gespeeld. Muziek zet woorden en gevoelens op scherp, verbindt zonder verpinken verleden, heden en toekomst.

Naar welke muziek zouden Donald Trump en Joe Biden de voorbije dagen hebben geluisterd? Welke plaat legde de ceo van Pfizer vorige maandag op na de vreugdevolle bekendmaking van het nieuws over zijn vaccin? Welke plaat zette Bart De Wever af? Welke noten klonken in het hoofd van Michy Batshuayi na zijn twee goals met de Rode Duivels tegen Zwitserland? Welke muziek maakte jou de voorbije dagen blij of triest? Zelf raakte ik via een filmpje op sociale media bedwelmd door wat Het Zwanenmeer van Tsjaikovski deed met Marta. Ze was een voormalige Spaanse danseres en leefde al lang in haar eigen kleine en ondoordringbare Alzheimerwereld. En ergens vorig jaar was daar plots Pjotr Tsjaikovski. In haar rolstoel rechtte ze stijlvol haar gerimpelde gezicht, strekte ze sierlijk haar getekende armen en handen, bewoog ze ritmisch haar flinterdunne bovenlichaam. Wat ze voelde, kon ze niet meer zeggen. Wat ze mogelijk nadien nog zegde, verklaart niet wat ze voelde. Soms vraagt muziek alleen om daaropvolgende stilte… Zij was Marta, even prachtig als breekbaar krachtig. Ze leek blij, even weer gelukkig, met en dankzij muziek. Marta is intussen overleden.

‘Wat denk je van dit nummer?’, vraagt mijn vrouw. Zij is altijd op zoek naar muziek die één of meerdere van de bewoners in het woonzorgcentrum weer even gelukkig maakt.

Ik buig het hoofd en zoek vruchteloos nog enkele woorden.

Ik voel alleen bewondering.

Soms zou een column beter een song zijn.

Ik hoor Brian Ferry.

Ik denk aan de onophoudelijke coronadiscussies.

Welke muziek hopen wij allemaal op Kerstmis of Nieuwjaar te horen?

Maak er een fijne zondag van.

Reageren? Pascal.kerkhove@roularta.be