Ex-wereldkampioen triatlon Frederik Van Lierde wil carrière in schoonheid afsluiten: “Als ik win? Merci en tot nooit meer!”

MENEN – Frederik Van Lierde stopt in 2020 met triatlon. De wereldkampioen van 2013 heeft nog één grote droom: een tweede keer de mythische Ironman van Hawaï winnen. Wij hebben een uitgebreid gesprek met deze West-Vlaamse superman die op zijn palmares maar liefst acht Ironmans én een Europese titel heeft staan.

We zijn één week verwijderd van de hoogmis van de triatlon, de Ironman van Hawaï, tevens het wereldkampioenschap. De laatste Belgische winnaar, Frederik Van Lierde, is een outsider dit jaar. Hij is vrijdagavond aangekomen op het idyllische eiland. Wij hebben enkele dagen voordien afspraak, bij hem thuis in Menen. Ik schrik als ik zijn woonkamer binnenstap. Het meubilair heeft plaatsgemaakt voor een grote tent met dubbele matras. Wat de bedoeling is, vraag ik. Hij moet lachen. “Ken je dat niet? Dit is een zuurstofarme tent. Ik ensceneer een hoogtestage in mijn living. Mijn vrouw slaapt bij mij natuurlijk. Anders zou dat niet lukken. (lacht) Het is de eerste keer dat ik mijn voorbereiding zo aanpak, moet ik wel toegeven. Ik wou eens iets anders.”
Van Lierde oogt scherp, praat bescheiden, maar vol enthousiasme. Over zijn sport, zijn gezin, zijn kinderen. Hij geniet van zijn leven, zal hij meermaals zeggen. “Ik heb van mijn hobby mijn beroep gemaakt. Ja, soms is dit leven zwaar. Maar welke job is niet zwaar? Mijn broers doen een gewoon beroep. Ik zou niet willen ruilen. Ik ben er 39, maar ga nog steeds elke dag met plezier trainen. Ik verdien ook goed mijn brood, al zijn dat geen miljoenen zoals de voetballers.”

Ben je bang voor de dag dat je zal stoppen?

Neen, want ik zal goed voorbereid zijn. Mijn afscheid ligt vast: 2020 wordt mijn laatste seizoen. Wat daarna komt, weet ik nog niet. Ik ben vandaag topsporter voor Defensie. Het leger lijkt me wel wat. Ik zou daar graag topsporters begeleiden. Ik heb een regentaat LO op zak, dus ik kom daarvoor in aanmerking. Ik heb geen schrik voor de echte wereld, want ik ben die voeling altijd blijven houden. Als je papa bent van twee kinderen, moet je weten wat het echte leven is. Ik leef niet in een cocon.

Moet een topsporter niet in een cocon leven?

Neen. Ja, voetballers en wielrenners kunnen vaak niet anders. Maar ik werk niet in teamverband. Ik regel alles zelf. Zo zijn we de voorbije zomer zeven weken samen op reis geweest. Voor mij was dat een stage, voor mijn vrouw en kinderen was dat vakantie. Ik probeer zoveel mogelijk samen te doen met hen. Ik volg ook het nieuws. Ik wil weten wat er gebeurt in de politiek, de samenleving, de wereld.

Als je nog één droom hebt in je sport, welke is dat?

(resoluut) Een tweede keer Hawaï winnen. Ik heb nog drie kansen. En stel dat het mij nu al lukt, dan denk ik eraan om na aankomst te zeggen: merci en tot nooit meer. Zou dat geen droomscenario zijn? Let op: ik zou niet stoppen met triatlon. Maar ik zou graag afscheid nemen van Hawaï met een overwinning.

“Ik vind niet dat Ironman de deelname van Vinokoerov
moet promoten.
Men zou beter zwijgen.”

Maak je kans?

(blaast) Die kans is kleiner geworden. Dat besef ik heel goed. Veel atleten komen in aanmerking om te winnen. Ik word ook ouder. Maar ik voel me fysiek zeker nog in staat om te winnen. Dat heb ik het voorbije jaar bewezen.

Hawaï is de grootste Ironman, maar is het ook de mooiste?

Zeker, alleen al het mythische karakter. Dat is de bakermat van de Ironman. Het is ook de zwaarste wedstrijd. Dat komt door het parcours, het sterke deelnemersveld, de weersomstandigheden: warm, vochtig, veel wind. Anderzijds: als je goed draait, krijg je vleugels. Ook dat is uniek aan Hawaï. Ik kan dat moeilijk verklaren. Ik heb dat gevoeld in 2012 toen ik derde werd, en zeker in 2013 toen ik won. Ik genoot zelfs onderweg. De adrenaline verdrijft alle pijn.

Je werd in 2013 ook Sportman van het Jaar. Luc Van Lierde overhandigde die trofee. Wat betekent hij voor jou?

Heel veel. Wij zijn trouwens geen familie, voor alle duidelijkheid. Hij is sinds 2011 mijn trainer. Het is geen toeval dat ik sindsdien grote stappen vooruit heb gezet. Als Luc iets zegt, luister je. Een man met dat palmares weet hoe het moet. Maar hij was ook mijn inspiratiebron om voor triatlon te kiezen. Toen hij in 1996 Hawaï won, wist ik: dat wordt mijn sport. Ik was toen zeventien. Ik was een goede zwemmer, een goede loper ook, maar ik zou in die sporten nooit de top bereiken. Wat ben je met een vijfde plaats in een zwemwedstrijd? Ik wou winnen, en ik voelde dat dat in triatlon wél zou lukken. Na die wedstrijd heb ik mijn ouders kunnen overtuigen om een koersfiets te kopen. Ik was al drie jaar aan het zagen, moet je weten. (lacht)

Waarom reageerden zij afwijzend?

Omdat triatlon in die tijd geen sport was voor kinderen. Let op: mijn vader was een sportman. En een straffe. Overdag leidde hij zijn natuursteenbedrijf, ‘s avonds ging hij twee uur lopen. Hij liep marathons in 2u40min. Hij was een grote inspiratiebron voor mij en mijn broers. Achteraf gezien heb ik wel het juiste pad gevolgd. Fietsen kun je leren als je zeventien bent, zwemmen moet je leren als je kind bent.

In een Ironman moet je 4 kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen en 42 kilometer lopen. Moet je gek zijn om dit te doen?

(lacht) Dat is niet het juiste woord. Je moet wel bereid zijn om jezelf pijn te doen. Je moet grenzen overschrijden. Ik kan daarvan genieten, van die pijn. Anderen niet. Maar het mooiste aan deze sport is dat de beste altijd wint. Triatlon is man tegen man. Je mag bijvoorbeeld niet in iemands wiel hangen, dus je kan niet profiteren.

“Ik mis de geur van mijn zoontjes. Als je die knuffelt, wil je die ook ruiken. Ik denk dat elke papa begrijpt wat ik bedoel.”

Is doping een probleem in triatlon?

Ik denk van niet. Ik zie toch geen grote verhalen naar buiten komen. Gelukkig maar. Wij worden ook regelmatig getest. Ik voel wel dat door bijvoorbeeld de verhalen in het wielrennen ook de perceptie over onze sport veranderd is. Mensen zeggen dat een dergelijke prestatie niet geleverd kan worden zonder doping. Ik ben het bewijs dat dat wel kan.

Straks staat wel voormalig wielrenner en dopingzondaar Aleksandr Vinokoerov aan de start in Hawaï.

Dat klopt. En daar is veel onvrede over. Ik ben eerlijk: ik vind niet dat Ironman zijn deelname op deze manier moet promoten. Men zou beter zwijgen daarover. Die man mag deelnemen van mij, maar hij is niet meer waard dan een ander.

Jouw parcours was niet altijd makkelijk. In 2002 lag je zelfs drie dagen in coma. Wat is er toen gebeurd?

Dat was de Wereldbeker in Nice. Een man voor mij valt in een afdaling, ik word erover gekatapulteerd. De rest weet ik niet meer. Drie dagen later ben ik wakker geworden. Ik sloeg wartaal uit. Ik had blijkbaar een zware hersenschudding. Ze hebben even gevreesd voor mijn leven. Ik was vlak na die val aan het stikken. Maar uiteindelijk is alles goed gekomen.

Ben jij je reukzin niet kwijt?

Ja, dat wel. Maar ik kan dat relativeren. Ik kon ook verlamd zijn. En als je één zintuig moet verliezen, dan toch liefst je reukzin. (even stil) Ik mis alleen de geur van mijn zoontjes. Die zijn nu 14 en 11. Als je die knuffelt, wil je die ook ruiken. Ik denk dat elke papa begrijpt wat ik bedoel. Maar goed, ik heb toch vooral geluk gehad. Het kan zelfs voordelen hebben. Als het stinkt, ruik ik het niet. (lacht)

Wat ga je doen na Hawaï?

Dan gaat de riem eraf. Dat is elk jaar zo. Ik pak elke winter makkelijk vijf, zes extra kilo’s. Ik heb dat nodig. Ik moet me eens kunnen uitleven en niet letten op mijn voeding. Ik doe aan triatlon sinds 1997, ik ben prof sinds 2002. Mocht ik een volledig jaar zoals een pater moeten leven, dan zou ik dat niet volhouden. Ik ga eerst enkele weken niets doen, en vanaf november rustig opbouwen. Maar pas in februari begin ik weer helemaal te leven zoals het moet.

(foto Stefaan Beel)

Het sportrapport van Frederik Van Lierde

Als kind was mijn idool …

Miguel Indurain. Hij was de eerste waar ik echt naar opkeek. Wat een atleet.

Vandaag heb ik grote bewondering voor …

Greg Van Avermaet. Een fantastisch renner én persoon.

Mijn mooiste sportmoment?

De Ironman van Hawaï winnen in 2013. Ik heb daarna maandenlang op een wolk geleefd. Je voelt je even de sterkste man van de wereld.

Mijn grootste ontgoocheling?

Ik vind het moeilijk om één iets te noemen. Mijn ongeval in 2002 natuurlijk, en mijn sleutelbeenbreuk in 2016. Terug knokken na een zware tegenslag vergt veel mentale kracht.