Het burgerinitiatief TEJO, dat gratis, anoniem en laagdrempelig hulp biedt aan jongeren die het mentaal moeilijk hebben, viert dit jaar de 15de verjaardag. TEJO doet het zonder subsidies, maar slaagt er in alles gratis te houden. “Hier kreeg ik de tools aangereikt om sterker in het leven te staan”, getuigt Fien Eggers (18).
Op de vooravond van de Tiendaagse van de Geestelijke Gezondheid (1 tot 10 oktober) werd gisteren in Antwerpen een dankfeest gehouden voor de vele vrijwilligers van TEJO. Het was ook in Antwerpen dat 15 jaar geleden het eerste TEJO-huis openging. Ingrid De Jonghe was daar de drijvende kracht achter. Anderhalf decennium later zijn er over Vlaanderen en Brussel al 23 TEJO-huizen geopend.
TEJO staat voor Therapeuten voor Jongeren en is een burgerinitiatief. “We zetten in op het mentaal welzijn van jongeren tussen 10 en 20 jaar”, zegt Gino Ibie, algemeen coördinator bij TEJO Vlaanderen. “Onze droom is dat elke jongere veerkrachtig kan opgroeien. TEJO wil een plek zijn waar je altijd terechtkan, zonder drempels en zonder wachtlijst. Ook via preventieve projecten op scholen en in de samenleving willen we jongeren een stem geven en mentaal welzijn bespreekbaar maken.”
Op vrijwillige basis
Onze jongeren hebben het in een snel veranderende wereld vaak niet gemakkelijk. Onder meer omdat je bij de reguliere hulpverlening vaak op lange wachtlijsten stoot, werd TEJO opgericht. “Wij bieden in Vlaanderen laagdrempelige, therapeutische hulpverlening. Kortdurend, onmiddellijk, anoniem en gratis. De dienstverlening gebeurt door professionele therapeuten, die dat stuk voor stuk op vrijwillige basis doen”, zegt Gino Ibie.
“Sociale media hebben een grote invloed op zelfbeeld van jongeren”
TEJO wordt niet gesubsidieerd en is voor de financiering dus vooral op gulle giften aangewezen. Twee jaar geleden werd in het West-Vlaamse Izegem ook een TEJO-werking opgestart met de lokale Rotary-afdeling als drijvende kracht. “Bij onze leden en hun kinderen hebben we ervaren hoe moeilijk jongeren het vaak hebben, soms was dat ook met een slechte afloop. Daarom beslisten we om TEJO Izegem mee op te richten”, zegt Geert Soetaert, Rotary-voorzitter bij de opstart in 2023 en nog altijd betrokken bij de werking. “Ook nu ondersteunen we de werking nog. Het is de bedoeling dat TEJO Izegem op termijn zelf de fondsen kan werven. Iedereen die in TEJO werkt of helpt, doet dat vrijwillig. Maar er zijn natuurlijk de kosten van de huur en de energie, ik schat die op 15.000 tot 18.000 euro per jaar, al is dat voor ieder TEJO-huis natuurlijk anders. Onze buren van TEJO Roeselare krijgen bijvoorbeeld wel een huursubsidie van de stad, in Izegem krijgen wij geen subsidie. De campagne om fondsen te werven, Laat me niet vallen, is nu opgestart en daar zullen wij mee onze schouders onder zetten.”
Therapiesessies
De hulpverlening is dus gratis, maar ook anoniem. Fien Eggers (18) wil voor ons wel haar verhaal doen in het TEJO-huis in Leuven. “Zoals je ziet is dit een echt huis”, vertelt Fien. “Het is een warme omgeving. Wie hier binnenkomt, voelt zich ook thuis, je hoeft niet in een kille wachtkamer te zitten.”
De redenen waarom jongeren bij TEJO aankloppen zijn erg divers. Van problemen bij de identiteitsontwikkeling over verwerking van rouw of trauma tot problemen in de thuiscontext. Zelf worstelde Fien als tiener al met mentale problemen. “Op een gegeven moment ben ik op mijn mama afgestapt. Die kende TEJO en zo hebben we hier een afspraak gemaakt. Dat hoeft eigenlijk niet, je kan hier gewoon ook binnenstappen zonder afspraak. In mijn geval was het niet zo dringend. Ik zat op dat moment in het vierde middelbaar, ik moest kiezen welke richting ik op school uit wilde. Maar ik zat in die periode ook gewoon slecht in mijn vel. Ik kon thuis en met mijn vriendinnen wel praten, maar bij TEJO merkte ik dat de therapiesessies echt wel hielpen. Ik heb er tien gevolgd in het vierde middelbaar, een jaar later nog eens tien. Voor die eerste sessie was ik best wel zenuwachtig. Maar dat bleek nergens voor nodig. Ik was telkens een ander mens toen die achter de rug waren. Bij de laatste sessies was mijn mama telkens aanwezig. Maar je kan je niet voorstellen hoe TEJO me heeft geholpen. De Fien die hier nu zit, is mee gevormd dankzij TEJO.”
Ambassadeur
Fien Eggers is zopas aan haar studie psychologie aan KU Leuven gestart. “Ik legde mezelf op school altijd te veel druk op. Ik leerde dat beter te kaderen.”
En gaat ze straks met haar diploma ook aan de slag als therapeute? “Dat zien we dan wel. Eerst mijn bachelor halen en dan kan ik kiezen uit een master seksuologie of psychologie. Dat is voor later”, zegt Fien die in het Vlaams-Brabantse Veltem woont en op kot zit in Leuven. “Dat is ook opnieuw een grote stap, maar we zijn goed gestart. En waar we vroeger in een klas met 15 zaten, is dat nu een aula met 800.”
Fien werkt nu ook als vrijwilliger bij TEJO en helpt de campagnes te verspreiden via sociale media. Ze is zo ook wat ambassadeur van TEJO. “Ik heb met mijn vriendinnen altijd openlijk gepraat over wat TEJO voor me betekende, maar het is niet dat ik iedereen erover aanspreek. Al ken ik wel wat mensen die ook in een struggle zitten. En wie daar nood aan heeft kan bij TEJO terecht.” Het is vooral een warme omgeving waarin Fien terechtkwam. “Ik kan thuis nog met mijn ouders praten, maar voor jongeren die bijvoorbeeld een moeilijke thuissituatie hebben, ligt dat helemaal anders. Zij kunnen naar hier komen. Het is anoniem en helemaal gratis. Je moet hier geen drempel over.”
Andere werkelijkheid
Fien is niet zo verslingerd aan sociale media, maar merkt dat ze wel een grote invloed hebben op de jeugd en op hun zelfbeeld. “Ik ben deze zomer bijvoorbeeld niet op reis geweest, maar had wel drie maanden vakantie. En dan zie je op sociale media voortdurend foto’s passeren van groepjes vrienden en vriendinnen die zich amuseren. Op sociale media lijkt het altijd alsof iedereen zich de hele tijd amuseert, maar de werkelijkheid is natuurlijk anders. Iedereen heeft het wel eens moeilijk… Maar dat kan je op sociale media niet kwijt. In de TEJO-huizen wel.”
Steun TEJO met een gulle gift
Het meest recente TEJO-huis werd geopend in Aalst, het 23ste in Vlaanderen en Brussel. Jaarlijks voeren de therapeuten zowat 10.000 gesprekken met jongeren. Sinds de start vonden meer dan 21.000 jongeren de weg naar TEJO.
Dankzij de inzet van 850 vrijwilligers – therapeuten, onthaalmedewerkers en ondersteuners – blijft de werking mogelijk. Wie als vrijwilliger wil meewerken, kan zich altijd aanmelden bij TEJO.
TEJO lanceerde ook HOU-VAST, waarin het enkele projecten die inzetten op preventie bundelt: van workshops over een theatervoorstelling tot een expo.
Maar koken kost geld. TEJO wordt niet gesubsidieerd en moet dus volledig de eigen boontjes doppen. Daarom lanceert het nu de actie Laat me niet vallen. Daarbij kun je een éénmalige gift doen, of maandelijks een bedrag storten.
www.laatmenietvallen.be