
6 op de 10 Belgen zijn bang voor een nieuwe wereldoorlog
De oorlog in Oekraïne, de onzekere situatie rond de VS als NAVO-bondgenoot en de discussie over de verhoogde defensie-uitgaven hebben een impact op de gemoedstoestand van de Belg. 6 op de 10 zijn bang dat een mogelijke oorlog ook ons land bereikt.
Ligt u wakker van de oorlog? Onderzoeksbureau Kantar voerde hierover in opdracht van De Zondag, Knack en Trends een enquête uit bij 1.060 Belgen. 62 procent geeft aan bang te zijn dat er een derde wereldoorlog uitbreekt, een kwart zegt zelfs ‘heel bang’ te zijn. De onrust is met 74 procent groter bij de Franstalige Belgen dan bij de Vlamingen (56 procent). 59 procent van de Belgen is ook bang dat een mogelijke oorlog ons land zal bereiken. Zo’n 63 procent vreest dat er ook kernwapens zullen gebruikt worden. Jongeren (18 tot 34 jaar) zijn banger voor de oorlogsdreiging dan 55-plussers.
Oorlog vermijden
“Ik ga vaak spreken voor verenigingen en ik voel die angst ook bij veel mensen”, reageert professor internationale politiek en defensiespecialist Sven Biscop (UGent) op de resultaten. “Voor het eerst in mijn loopbaan ben ik ook zelf bezorgd over het risico op oorlog. De kans bestaat dat het tot een rechtstreeks treffen komt met Rusland, mogelijk veroorzaakt door een incident in Oekraïne als Europa daar troepen heen stuurt na een vredesakkoord. Als zo’n incident zou escaleren, krijg je een Russisch-Europese oorlog, in plaats van een Russisch-Oekraïense oorlog. Of méér bewapenen de angst bij de burgers kan wegnemen? Europa moet sterker investeren in defensie om te vermijden dat het tot een oorlog kan komen. Dat moet de boodschap aan Rusland zijn: zelfs als de bijdrage van de VS twijfelachtig wordt, heeft het geen zin om oorlog te voeren met Europa, want dat staat sterk genoeg op zichzelf.”
“De angstgevoelens worden nog versterkt door een zekere mate van angstzaaierij”
Diplomatie
Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut, begrijpt dat veel mensen bang zijn voor oorlog. “Er is momenteel veel onzekerheid, onvoorspelbaarheid en instabiliteit. Er is een oorlog in Europa en bondgenootschappen staan onder druk. De angstgevoelens worden nog versterkt door een zekere mate van angstzaaierij. Als de NAVO-baas zegt dat, als we niet investeren in defensie, we maar beter Russisch kunnen leren, dan zorgt dat voor angst. Door alleen maar te praten over investeringen in defensie gaan mensen ook denken dat er effectief oorlog zal komen. De focus mag niet alleen op bewapening liggen. Europese leiders moeten ook inzetten op diplomatie en internationale samenwerking en zo zorgen voor meer stabiliteit. Als maatschappij moeten we onze focus ook verleggen van het individu naar de gemeenschap. Als de overheid oproept om een noodpakket in huis te halen, zou ze tegelijkertijd het verenigingsleven of wijkwerkingen een plaats moeten geven in crisisplannen. Zo creëer je meer samenhorigheid en minder angst.”

1 op de 10 Belgen heeft een noodpakket in huis
Een groot aantal Belgen heeft zich al voorbereid op een eventuele oorlog, zo blijkt uit het onderzoek van Kantar. 12 procent zegt een noodpakket in huis te hebben gehaald. Onder meer de Europese commissie heeft alle burgers de voorbije weken opgeroepen om een noodvoorraad aan te leggen om paraat te zijn voor een oorlog. Opvallend is dat vooral veel jongeren dit al hebben gedaan. In de leeftijdsgroep 18 tot 34 jaar heeft 19 procent zo’n noodpakket in huis. Dat aantal zakt met het stijgen van de leeftijd. Bij de 35- tot 54-jarigen gaat het om 11 procent en bij de 55- tot 64-jarigen om 9 procent. Slechts 6 procent van de 65-plussers haalde al een noodpakket in huis.
Basisapotheek
Het nationaal crisiscentrum vindt het een goed idee om thuis een noodpakket samen te stellen, niet alleen voor een mogelijke oorlog, maar ook voor andere crisissituaties. “Zo’n pakket bevat best een basisapotheek, flesjes water, een gsm-oplader of een externe batterij. Ook een zaklamp, lucifers en een aansteker zijn nuttig, net zoals een multifunctioneel zakmes. Bewaar hier ook kopieën van al je belangrijke documenten. Een noodpakket stelt je in staat om snel te evacueren of enkele uren zonder stroom te overbruggen. Kijk regelmatig de inhoud van je pakket na en vervang reeds gebruikte of vervallen voorwerpen.”
“Praten met anderen helpt tegen angst”
Dat veel Belgen bang zijn voor oorlog, merkt men ook bij Tele-Onthaal. “Er komt door de verschillende crisissen heel wat druk te staan op de veerkracht van mensen”, vertelt Sophie Beckers, directeur van Tele-Onthaal. “We zien ook dat wie al moeilijkheden heeft, het extra lastig krijgt door alle berichtgeving rond een oorlogsdreiging. En dan komt die oorlog er ook nog eens bij, hoor je dan. Mensen moeten veel incasseren, en als je al een lastige thuissituatie hebt, maakt dat het er niet eenvoudiger op. Op de chat zien we vooral veel jongeren die angstig zijn en bang zijn dat ze eventueel onder de wapens zullen moeten.”
Emoties uiten
De medewerkers van Tele-Onthaal proberen vooral goed te luisteren. “Wanneer bellers bij ons eens kunnen ventileren, lucht dat vaak al op”, weet Sophie Beckers. “Om aan die angstgevoelens iets te doen, proberen we om mensen een stap te laten zetten naar hun netwerk. Is er een buur waarmee je kan praten, of heb je kleinkinderen? Kan je bij je huisarts terecht? Ieder van ons kan ook alert zijn voor kwetsbare mensen in zijn of haar omgeving. Een helpend gesprek start door empathisch naar iemand te luisteren. Geef je gesprekspartner ruimte om emoties te uiten. En heb je zelf nood aan een gesprek, weet dat er 24/7 iemand naar je luistert bij Tele-Onthaal.”
Bel op het nummer 106 of chat via http://www.tele-onthaal.be
Meer resultaten van de enquête leest u deze week in Knack en Trends.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier