KIGALI – Vandaag trapt het WK tijdrijden een historische wielerweek af. De regenboogtruien worden dit jaar in Rwanda verdeeld. Het is de allereerste keer dat een dergelijk mondiaal sportevenement in een Centraal-Afrikaans land wordt georganiseerd. Iets wat Gilbert Nyatanyi, zowat de beroemdste Rwandees van Vlaanderen, gelukkig stemt. “We zullen ons aan de hele wereld tonen.”
Geen Vlaming die Gilbert Nyatanyi (53) níet kent. Sinds 1998 is de advocaat wereldberoemd in onze contreien, met dank aan de sketch Rute 98 van Alles kan beter. Sinds juli vorig jaar woont hij met zijn echtgenote en twee dochters opnieuw in België in het Brusselse Elsene en is hij aan de slag als consultant bij het advocatenkantoor Janson.
Papa gestorven
In 1979, Gilbert was toen zeven jaar oud, sterft zijn vader Pierre en blijft mama Monique alleen achter met zeven jonge kinderen. In samenspraak met Rwandese en Vlaamse vrienden werd besloten om de drie oudste broers Gilbert, Hubert (nu 51) en Victor (nu 54) in België te laten opgroeien. “Ik herinner me nog goed dat ik bijna de hele vlucht gehuild heb”, zegt Gilbert. Op de luchthaven van Zaventem scheiden hun wegen: Gilberts broers worden bij een Waarschoots pleeggezin ondergebracht, hij bij Irène Duyck en Albert Debever in de Pittemse deelgemeente Egem. Zij runnen er een eigen loodgietersbedrijf en nemen Gilbert onder hun liefdevolle vleugels.
West-Vlaamse thuis
“Sindsdien is Egem mijn thuis”, zegt Gilbert. “Ik trok er naar school, maakte er vrienden voor het leven en kon uiteindelijk aan de UGent rechten studeren. Ik was er begin jaren negentig de eerste zwarte student in die richting. En bij mijn eerste werkgever in Brussel was ik dan weer de eerste jurist met Afrikaanse roots.”
In onze hoofdstad wordt hij door de makers van Alles kan beter opgemerkt en belandt hij op de set. Daar werkt hij mee aan een stukje vaderlandse televisiegeschiedenis.
“Ik hoop dat men zal zien hoe fantastisch Rwanda en zijn inwoners zijn en hoe hevig hun hart voor de koers klopt”
De voorbije maanden was Gilbert ook adviseur bij Golazo, co-organisator van het WK in Rwanda. Het wereldkampioenschap wielrennen ligt hem dan ook na aan het hart. Hij hoopt dat het WK een uniek uitstalraam voor Rwanda wordt. “Het is de eerste keer dat een mondiaal sportevenement in een klein Afrikaans land georganiseerd wordt. Aan ons om te tonen dat dit op een goeie manier kan verlopen. We zullen ons voor de ogen van de hele wereld bewijzen.”
Wielergek volk
Al is hij ook niet blind voor de kritiek op de oorlog in Oost-Congo, waar de M23-rebellen dood en ellende zaaien. “Zelf houd ik politiek en sport volledig gescheiden. Ik focus me op het laatste. Het conflict is dood- en doodjammer, maar gebeurt boven onze hoofden. Ik hoop dat de buitenwereld vooral zal zien hoe fantastisch Rwanda en zijn inwoners zijn en hoe hevig hun hart voor de koers klopt. Want de Rwandezen zijn een wielergek volk, net zoals de Belgen. Tijdens de recente Tour du Rwanda stonden ze rijen dik langs het parcours om hun helden aan te moedigen.”
Met jeugdvrienden naar Rwanda
Straks trekt Gilbert opnieuw naar zijn geboorteland. Van 25 september tot en met 7 oktober vertoeft hij, samen met acht (jeugd)vrienden uit Egem, in Rwanda. “We zullen eerst de hoofdstad Kigali verkennen, op zondag 28 september staat uiteraard het WK bij de profs op de agenda en daarna wil ik mijn vrienden het hele land laten ontdekken: van het zuidwesten tot het noorden. We gaan ook het adembenemende Akagera National Park bezoeken én ik wil hen mijn roots tonen. De cirkel zal helemaal rond zijn: in die twaalf dagen zullen Rwanda en Vlaanderen volledig samensmelten.”
En is Gilbert zelf ook een notoir koerskenner? “Ik zie mezelf als liefhebber”, glimlacht hij. “Ik ken de meeste bekende namen en volg de grote koersen wel, al schakel ik meestal pas tijdens de laatste kilometers in.”
“Wie er vandaag de tijdrit mag winnen? Het zal een spannende strijd tussen Remco Evenepoel en Tadej Pogacar worden. Ik hoop Evenepoel, maar vrees dat het Pogacar wordt…”
Vandaag vanaf 13.35 uur op VRT1: WK tijdrijden in Rwanda