Vorig jaar hebben 611 Belgen die de diagnose kanker kregen en door hun behandeling mogelijk onvruchtbaar worden, ei- of zaadcellen laten invriezen. Zo kunnen ze in een latere fase van hun leven alsnog kinderen krijgen. De bewuste techniek heet oncofreezing en wordt sinds 1 mei 2017 door het RIZIV terugbetaald. Robbe Lambrecht (27) liet drie jaar geleden zaadcellen invriezen nadat hij te horen kreeg dat hij teelbalkanker had. Vandaag mag hij zich de trotse papa van de drie maanden oude Ode noemen.
(Door Philippe Verhaest)
Amper 24 jaar jong was Robbe Lambrecht toen hij te horen kreeg dat hij de strijd moest aangaan met een uitgezaaide teelbalkanker. “30 augustus 2022”, zucht hij even stil. “Ik had al een paar weken last van rugpijn, maar dacht aanvankelijk dat een oude hernia weer de kop opstak. Die bewuste dinsdagnamiddag kreeg ik echter helse pijnen in mijn zij. In die mate zelfs dat het per ambulance naar de spoeddienst van AZ Delta in Roeselare ging.”
Enkele onderzoeken later gingen alle alarmbellen af en viel het zware verdict: teelbalkanker. Robbe, die als vertegenwoordiger bij Pepsi werkt, moest meteen onder het mes. “Heel even voelde het alsof de hemel op onze hoofden viel, maar ik ben van nature erg optimistisch. Vechten en ervoor gaan, dat was het enige waar ik aan kon denken. Voor mezelf, maar ook voor mijn partner Eugénie Temmerman (26) en onze familie.”
Er volgde een zwaar traject met heel wat chemokuren, twee extra heelkundige ingrepen, een stamceltransplantatie en drie weken isolatie. “Maar tien maanden na de diagnose waren alle kankercellen uit mijn lichaam verdwenen. En dat zijn ze nog steeds”, glundert Robbe. “Ik moet nu elke zes maanden op controle en momenteel ziet alles er positief uit.”
Kinderwens besproken
Vandaag is Robbe opnieuw aan de slag en ziet zijn leven er compleet anders uit dan toen hij drie jaar geleden zijn moedige strijd aanvatte. Op 11 juli mochten Eugénie en Robbe de kleine Ode in hun gezinnetje verwelkomen, het eerste dochtertje van het koppel. “Met dank aan een beslissing die we tijdens die eerste week na de diagnose hebben genomen”, gaat hij verder. “We kregen de vraag of ik zaadcellen wilde laten invriezen, want door de behandeling bestond het risico dat ik onvruchtbaar zou worden. Een paar dagen eerder zag mijn leven er nog compleet zorgeloos uit, nu moesten we plots over toekomstige gezinsuitbreiding nadenken. Gelukkig hadden we eerder al onze kinderwens besproken en was de knoop snel doorgehakt: dit zouden we doen.”
Een uur voor Robbes eerste chemokuur gaf hij een dosis zaadcellen af om te laten invriezen. “Achteraf bekeken een van de beste beslissingen van mijn leven. Want zonder oncofreezing waren bloedeigen kinderen voor mij geen optie meer geweest.”
Wat is oncofreezing?
Kankerpatiënten kunnen door heelkundige ingrepen, chemotherapie of radiotherapie onvruchtbaar worden. Bij oncofreezing worden eicellen, sperma of eierstokweefsel ingevroren voordat de eigenlijke behandeling van start gaat. De kost van deze techniek kan al snel oplopen tot enkele duizenden euro. Voor veel patiënten is dit geen evidentie. Mede dankzij Kom op tegen Kanker en op initiatief van toenmalig minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) zette het RIZIV het licht op groen voor het terugbetalen van oncofreezing. Uit cijfers van het RIZIV blijkt dat het aantal mensen dat voor oncofreezing kiest, jaar na jaar stijgt. In 2020 ging het om 556 dossiers, vorig jaar pasten 611 mensen de techniek toe. Daarvoor had het RIZIV in totaal een bedrag van iets meer dan 1,4 miljoen euro veil. Dankzij oncofreezing kunnen kankerpatiënten de hoop blijven koesteren om na hun behandeling een gezin te stichten aan de hand van eigen genetisch materiaal.
In maart 2024 volgden de eerste onderzoeken voor Robbe en Eugénie, in oktober van datzelfde jaar kregen ze het heuglijke nieuws: ze mochten zich mama en papa in spe noemen. “Aanvankelijk probeerden we via kunstmatige inseminatie zwanger te worden, maar na drie mislukte pogingen zijn we overgeschakeld naar IVF. En toen was het meteen prijs”, glimlachen de jonge ouders. “We hadden uiteraard ook het romantische beeld om een kindje via de natuurlijke weg te krijgen. We hebben wat ‘hulp’ nodig gehad, maar daar is niks mis mee. Wanneer we naar Ode kijken, smelten we volledig. Dát is wat telt.”
Droombaby
De zwangerschap zelf verliep nagenoeg rimpelloos en drie maanden geleden kwam Ode ter wereld. “We kunnen in geen woorden uitdrukken hoe gelukkig en dankbaar we zijn. Drie jaar geleden moesten we strijden om te blijven leven, nu mogen we voor níeuw leven zorgen. En daar genieten we met volle teugen van. Onze dochter is letterlijk en figuurlijk een ode aan het leven.”
Eugénie en Robbe hopen dat oncofreezing aan bekendheid wint. “Want het kan oh zo belangrijk zijn. Zeker voor jongeren die pakweg op hun zestiende of zeventiende met kanker geconfronteerd worden, is dit allesbehalve een evidente beslissing. Op die leeftijd ben je totaal nog niet met kinderen bezig, maar het kan wel de rest van je leven mee bepalen. Net daarom vertellen wij graag ons verhaal, om mee het taboe te doorbreken. Ons parcours kan hoop bieden – iets wat voor kankerpatiënten en de onmiddellijke omgeving heel belangrijk is. Je voelt je veel minder alleen.”
Ode groeit en bloeit intussen volop. “Het is een droombaby”, vertellen Robbe en Eugénie met pretoogjes. “Ze slaapt vlot door, eet en drinkt goed en huilt amper. We leven echt op een roze wolk. En daar zijn we iedereen dankbaar voor die ons de afgelopen drie jaar heeft bijgestaan. Of er nog een tweede kindje volgt? Daar denken we stiekem al een beetje aan, maar laat ons eerst volop genieten van dit prille babygeluk.”