“Ook ik heb recht op werk”

Morgen is het Independent Living Day, de dag waarop mensen met een handicap opkomen voor hun recht om zelfstandig te leven. Een van de boegbeelden van de Vlaamse campagne is Fien De Waele. Zij ijvert voor het recht op werk.

Wie vandaag in Gent is, zal onder de Stadshal een kingsize bed opmerken met daarin mensen met een handicap. Het is een actie van de organisatie Onafhankelijk Leven om aan te tonen dat mensen met een handicap wakker liggen van hun rechten. “Het is onaanvaardbaar dat veel mensen met een handicap nog altijd moeten knokken voor een plekje in onze samenleving. Het recht om zelfstandig en inclusief te leven is een mensenrecht. Zowel de overheid als de samenleving, waaronder bedrijven, moeten zich honderd procent inzetten om dit recht te garanderen. Mensen met een handicap kunnen hun handicap immers niet wegtoveren. De samenleving daarentegen kan wel degelijk veranderen zodat mensen met een handicap kunnen meedoen”, stelt Dave Ceule van Onafhankelijk Leven.

Fien De Waele (28) heeft bij de geboorte een hersenbeschadiging opgelopen door zuurstofgebrek. Dit leidde tot cerebrale parese (CP). Haar spieren reageren ongecontroleerd, waardoor ze in een rolstoel zit en moeizaam praat. Met de masters psychologie, en gender en diversiteit op zak, zou ze graag werken, maar ze slaagt er momenteel niet in om werk te vinden. België ratificeerde nochtans in 2009 het VN-Verdrag voor de Rechten van Personen met een Handicap. Artikel 27 van dit verdrag verplicht de overheid om werkgelegenheid voor mensen met een handicap te bevorderen en obstakels weg te werken.

Veel obstakels

Fien ondervindt heel wat obstakels in haar zoektocht naar werk. “Het is ten eerste moeilijk om een juiste vacature te vinden omdat ik door mijn beperking al heel wat jobs niet kan uitvoeren of althans de kans niet krijg. Ik articuleer niet duidelijk en merkte al bij mijn stageplaats dat het moeilijk lag om me met cliënten te laten praten. Zo kon ik onvoldoende ervaring opdoen als psychologe. En zonder ervaring is het dan weer niet evident om aan de slag te gaan. Verder merk ik ook dat werkgevers schrik hebben om me aan te werven omdat ik ondersteuning nodig heb. Daar zit ook een stukje onwetendheid, want tal van hulpmiddelen kunnen worden aangevraagd via de VDAB. Bovendien bestaan er heel wat premies om mensen met een handicap tewerk te stellen”, vertelt ze.

Welke job Fien graag zou doen? “Een job aan de computer kan ik perfect uitvoeren. Dan denk ik aan beleidswerk of projectwerking, liefst rond diversiteit en inclusie. Ik kan echter geen voltijdse job doen, omdat ik een moeilijke puzzel te leggen heb. Ik woon alleen en heb hulp nodig in het huishouden, maar ook om me naar het werk te verplaatsen. Ik doe een beroep op assistentie, maar wanneer ik zou werken, is het belangrijk dat de assistentes kunnen meegaan én dit kunnen combineren met mijn huishouden. Een deeltijdse job, met glijdende uren en mogelijkheid tot telewerken zou ideaal zijn. Er zijn dus wel wat voorwaarden voor mij om aan de slag te gaan”, legt ze uit.

Maatwerk

Dankzij het Gespecialiseerd Team Bemiddeling (GTB) weet Fien dat ze in aanmerking komt voor individueel maatwerk. Denk aan premies die lagere productiviteit compenseren of extra begeleiding op de werkvloer mogelijk maken. “Het zou dus wel mogelijk moeten zijn om te werken, want ik ben echt niet gemaakt om in mijn zetel te zitten. Maar naast de initiatieven van de overheid, dienen ook de werkgevers natuurlijk mee te gaan in het verhaal. En ook daar knelt het schoentje. Werkgevers zijn nog terughoudend omdat ik een zware fysieke beperking heb. Er wordt van hen niet enkel verwacht dat het gebouw fysiek toegankelijk is, maar ook flexibiliteit om me in mijn kracht te zetten. Heel wat werkplekken zijn nog niet inclusief – in de ruime zin van het woord zodat veel talent onbenut blijft. Er is duidelijk nog een mentaliteitswijziging nodig”, besluit ze.

Meer informatie op www.onafhankelijkleven.be/5mei