“Filip Dewinter is het Vlaams Belang niet meer, en omgekeerd. Wij zijn meer dan dat.” Ongezien scherpe taal van de nieuwe ondervoorzitter Filip Brusselmans, die helemaal klaar is met de fratsen van het oude kopstuk. Een gesprek over ideologie, subsidieslurpers en het einde van Forza Flandria.
Een koffiebar in Sint-Niklaas, zijn thuisstad. Amper 27 is Filip Brusselmans, en al 6 jaar Vlaams Parlementslid – het jongste ooit. Sinds januari is hij ook ondervoorzitter van Vlaams Belang, de nummer twee, zeg maar. Dat hij kledij belangrijk vindt, zegt hij als ik wijs naar zijn pak met oranje das. “Er zijn politici, vooral van links, die bijna in jogging naar het parlement komen. Ik vind dat niet kunnen. Dat gaat over respect voor de kiezer. Je gaat toch ook niet in zwembroek naar een begrafenis?”
Is het parlement uw habitat geworden?
“Ik werk daar heel graag. Het is een eer om daar te mogen zitten. Maar we moeten elkaar geen Liesbeth noemen. Vanuit de oppositie is het moeilijk om dingen te realiseren. Als ik morgen een voorstel indien, wordt dat sowieso weggestemd. Wat je wel kan doen, is wegen op een indirecte manier: absurditeiten aankaarten, de agenda mee bepalen, enzovoort.”
U haalt vaak het nieuws met aanvallen op de cultuurwereld. Waarom staat u daar zo vijandig tegenover?
(protesterend) “Dat beeld klopt niet. Ik volg het cultuurbeleid al zes jaar op de voet en ik heb twee dingen geleerd. Eén: dat de grote meerderheid ongelooflijk veel respect verdient. Maar ook twee: dat er een zelfverklaarde elite bestaat die zich boven alles en iedereen waant. Dat zijn de subsidieslurpers.”
Wie viseert u dan?
“De grote vzw’s. Het sociaal-cultureel werk. Linkse activisten zoals Dominique Willaert. Je moet eens kijken naar de jaarrekening van de KVS (Koninklijke Vlaamse Schouwburg, red.). (feller) Zij zijn voor 85 procent afhankelijk van de belastingbetaler én ze vinden dat normaal. Wel, ik niet! De Vlaamse identiteit vinden ze iets vies, maar als het gaat over Vlaams belastinggeld, staan ze op de eerste rij.”
Zou u alleen nog steunen wie doet wat u wil?
“Maar neen. Wij zouden wel eigen accenten leggen. Elke minister doet dat. Wij vinden trouwens dat het cultuurbudget fors omhoog mag. Nu is het ruim één procent van het totale budget. Wij zouden dat optrekken naar twee procent. Cultuur in de brede zin van het woord is belangrijk in het kader van identiteits- en gemeenschapsvorming. Dat betekent niet dat we alléén zaken zouden subsidiëren die te maken hebben met Vlaamse identiteit. Daar leg ik mijn kop voor.”
We zijn bijna één jaar na de verkiezingen. Waarom is het uw partij niet gelukt om de grootste te worden?
“Ik ben het beu te horen dat we verloren hebben. Wij hebben de verkiezingen gewonnen, maar zijn daarna door N-VA weggezet bij het grof vuil. Waarom zijn we niet de grootste geworden? Omdat veel kiezers in de laatste weken misleid zijn door de leugens van Bart De Wever. Maar het zal de laatste keer geweest zijn. Zijn regering wordt de regering van de gebroken beloftes. De begroting is het beste voorbeeld.”
“Dat het altijd dezelfde mensen zijn die voor herrie zorgen, dáár zit ik mee verveeld. Filip Dewinter is het Vlaams Belang niet meer, enomgekeerd”
Was het fout van uw partij om de aanval in te zetten op Petra De Sutter (Groen)?
“Wij hebben dat niet gedaan. Wij vallen systemen aan, geen individuen. Er is vooral veel mediaframing geweest op dat vlak. Plots ging het alleen nog maar over Petra De Sutter en LGBTQ-rechten. We zijn daar in het defensief geduwd door leugens van andere partijen en die werden overgenomen door de media.”
U zei eens dat een geslachtsverandering een overgave aan het absurde is. Dat is toch geen leugen?
“Hier gaan we weer. (zucht) Dat was een open brief van het KVHV, de studentenvereniging waar ik toen voorzitter van was. Dat is dus geleden van 2018. En waarom deden wij dat? Om het mediacircus rond Bo Van Spilbeeck aan te klagen. Het werd bijna verheerlijkt. Wij vinden niet dat dat het nieuwe normaal mag zijn.”
U vindt dat een overgave aan het absurde?
“Neen, dat is taal die ik vandaag niet meer zou gebruiken. Als iemand per se van geslacht wil veranderen, dan mag dat van mij. Maar ik vind niet dat dat betaald moet worden met belastinggeld.”
In Hongarije wordt intussen de Pride verboden. Zou u dat ook doen?
“Neen. Ik denk dat men daar wou reageren op een zaak van zedenschennis. Kijk: ik zou zelf niet deelnemen aan een Pride omdat ik dat een… (wikt zijn woorden) gekkernijenoptocht vind. Dat heeft niets meer te maken met geaardheid. Ook veel holebi’s schamen zich daarvoor. Maar als iemand een optocht wil organiseren, en er is geen gevaar voor de openbare orde, dan ga ik dat niet verbieden. Er wordt al genoeg verboden in dit land.”
Hongarije is wel een gidsland, zegt u vaak. Is dat niet omdat daar de rechten voor holebi’s en transgenders worden teruggeschroefd?
“Helemaal niet. Ik weet zelfs niet welke rechten zij terugschroeven. Wat ik sterk vind aan Hongarije, is de familiepolitiek die zij voeren. Zij beseffen heel goed dat wij in Europa te weinig kinderen maken, waardoor onze toekomstige welvaart in gevaar komt. Straks hebben we migratie nodig om te overleven. Daarom stimuleren zij ouderschap met allerlei fiscale maatregelen.”
Zoals CD&V ook hier wil doen?
“Wat Sammy Mahdi op tafel legt, is copy paste van wat wij willen doen. Maar als wij zoiets voorstellen, koppen de media dat wij broedkippen willen maken van onze vrouwen. Ook op het vlak van cultuur is Hongarije een gidsland. Zij besteden maar liefst zeven procent van hun budget aan cultuur. Dat is ongezien.”
Laten we eens inzoomen op uw ideologie. Hoe zou u zichzelf omschrijven?
(denkt na) “Rechts-conservatief. Vlaams-nationalist. Iemand die veel belang hecht aan identiteit en cultuur.”
Hoe belangrijk is religie?
“In mijn privéleven: heel belangrijk. Dat is gegroeid doorheen de jaren. Ik ben katholiek opgevoed, maar niet praktiserend. Als kind ging ik zelden naar de mis, vandaag wel. Ik miste iets in mijn leven en daarom ben ik op zoek gegaan naar zingeving en diepgang. Dat heb ik gevonden in het geloof. Je merkt trouwens dat meer en meer jonge mensen daarnaar op zoek zijn.”
U bent een volgeling van priesterbroederschap Sint-Pius X. Dat klinkt luguber?
“Dat is het nochtans niet, hoor. (lacht) Het belangrijkste verschil is dat deze parochie niet toegeeft aan de dogma’s van het Tweede Vaticaans Concilie.”
De priester staat nog altijd met de rug naar het volk en de mis is in het Latijn.
(knikt) “Zoals het altijd was tot de jaren zestig van de vorige eeuw. Met het Tweede Vaticaans Concilie wou men de kerk populairder maken door alles te versoepelen en laagdrempelig te maken. Het omgekeerde werd bereikt. Het mysterie verdween en de kerk werd bijna platvloers. Bovendien begon men te zeggen dat alle religies gelijk zijn. Ik ben het daar niet mee eens. De islam is voor mij niet compatibel met het christendom en dus ook niet met de Vlaamse cultuur.”
“Forza Flandria is dood. N-VA is geen Vlaams-nationalistische partij meer. Er valt dus niets meer te verenigen”
Komt u uit een politiek nest?
“Neen, absoluut niet. Mijn ouders zijn gescheiden. Ik ben opgegroeid bij mijn moeder in Stekene. Zij was directieassistente bij kmo’s. Aan politiek deden wij niet. Toen ik zei dat ik in de politiek zou stappen, was ons moeder niet bepaald blij. Maar kijk: vandaag is ze mijn grootste fan.” (lacht)
Bent u familie van de schrijver?
“Neen. Of toch zeker niet tot de jaren 1750: zo ver gaat onze stamboom terug. Hij zal blij zijn als hij dat leest, want hij heeft ooit eens geschreven dat ik een duivelskind ben. Omgekeerd voel ik minder rancune. Ik lees zijn boeken zelfs graag.”
Hoe belangrijk is een onafhankelijk Vlaanderen voor u?
“Dat is cruciaal. Ten eerste omdat ik vind dat volk, cultuur en staat moeten samenvallen. In België leven twee culturen naast elkaar en net daarom kan je hier geen beleid voeren. Dat is de reden waarom De Wever zijn beloftes één na één zal moeten inslikken. Het is dus niet alleen een romantisch doel, het is ook een middel om het beleid te voeren waar de Vlaming naar vraagt. De dag dat we onze pensioenen regionaliseren, zijn ze wel betaalbaar, want de werkzaamheidsgraad ligt hier veel hoger dan in Wallonië. Om maar één voorbeeld te noemen.”
Is de Forza Flandria-gedachte (het verenigen van de Vlaamse krachten) dood, nu N-VA opnieuw in de federale regering zit?
“Ja, en dat is spijtig. Ik heb altijd in Forza Flandria geloofd. Dat was zelfs een belangrijke trigger om de stap naar de politiek te zetten. (denkt na) Ik ga iets kras zeggen, maar met deze N-VA willen wij zelfs geen coalitie meer vormen. Omdat we geen beleid zouden kunnen voeren waar wij achter staan. N-VA is geen Vlaams-nationalistische partij meer. Het is zelfs geen rechtse partij meer. Er valt dus niets meer te verenigen. Dus ja, Forza Flandria is dood. Ik wil best geloven dat De Wever ooit overtuigd was van Vlaamse autonomie, maar dat heeft hij overboord gegooid om premier te kunnen worden. Ik kijk daar met lede ogen naar.”
Moet u niet kunnen toegeven dat deze regering het signaal van de kiezer wel oppikt? Het strenge migratiebeleid dat ze wil voeren, werd deze week zelfs geroemd door uw Nederlandse geestesgenoot Geert Wilders.
(grijnst) “Politiek is ook communicatie. Geert gebruikt België om druk te zetten in eigen land. Ik zie in de praktijk echter heel weinig van dat zogezegde strenge migratiebeleid. (op dreef) De asielfactuur is gigantisch hoog: 1,2 miljard! Waarop wordt er wel bespaard? Op het terugkeerbeleid, terwijl dat het sluitstuk zou moeten zijn. De regering is vooral goed in stoere woorden, maar daden blijven uit.”
Iets anders. Hoe kijkt u naar wat er gebeurt in Ninove?
“Ik vind het schrijnend. Onze schepen daar, Malika (Sclacmender, stiefdochter van Guy D’haeseleer, red.), een meisje van 21, wordt met groot machtsvertoon opgepakt en moet zelfs een nacht in de cel blijven, terwijl echte criminelen na een uur weer vrijgelaten worden. Ik word daar boos van, echt waar.”
Als ik verdacht zou worden van vervalsing van ziektebriefjes, zou ik ook opgepakt worden. Waarom zou een politicus boven de wet moeten staan?
“Dat vraag ik niet. Dat het onderzoek gevoerd wordt, vind ik goed. Maar u zou niet om 6 uur ’s morgens uit uw bed gelicht worden. Het gaat mij over het machtsvertoon, over de intimidatie, uiteraard op instructie van het parket van Gent. Er was hier geen vluchtgevaar, hè. Dat had op een andere manier gekund.”
Dat zijn gevaarlijke woorden. Gelooft u nog in de rechtstaat?
“Ja, maar je kan niet blind zijn voor wat het parket van Gent doet. Daar hangt een politiek kleurtje aan. Kijk naar het proces tegen Dries Van Langenhove: dat is toch schrijnend?”
Waarom? Racisme is strafbaar, ook voor politici.
“Het gaat over enkele memes die onderling verspreid werden. Dat waren wansmakelijke memes en ik zou die nooit delen. (windt zich op) Maar moet je daarom iemand naar de gevangenis sturen? Kijk hier. (toont een krantenartikel op zijn smartphone) Groepsverkrachters komen ervan af met een opstel (en een celstraf met uitstel, red.)! Leg die twee dingen naast elkaar. Dat is toch waanzin?”
Terug naar uw partij. Wat moet er gebeuren zodat u de volgende keer wel de grootste bent?
“Wij moeten bij de kiezer de illusie wegnemen dat er een keuze te maken valt tussen twee Vlaams-nationalistische partijen. Wie vorig jaar zijn vertrouwen in De Wever heeft gesteld, zal verweesd achterblijven. Dat geldt trouwens ook voor het Vlaamse niveau: wat een puinhoop is N-VA daar aan het aanrichten! Wie verandering wil, kan alleen voor Vlaams Belang stemmen. Dat is wat wij duidelijk moeten maken. Ons programma zit sterk in elkaar, daar moet niets aan veranderd worden.”
En aan de kopstukken? Wat vond u ervan dat Filip Dewinter deze week met een Verdinaso-vlag poseerde, symbool van fascisme?
(aarzelend) “Ik denk dat de mensen intussen weten dat de problemen van Filip Dewinter niet langer de problemen van mijn partij zijn. Filip Dewinter is het Vlaams Belang niet meer, en omgekeerd. Wij zijn meer dan dat. Het zal de mensen niet tegenhouden om voor ons te stemmen.”
Hij is nog altijd Vlaams Parlementslid voor uw partij. Of wordt hij uit de partij gezet?
“Dat is ten eerste niet aan mij om te beslissen. Vergeet ook niet dat hij door de kiezer verkozen is. Dat moet je respecteren. (stil) Maar ik ga mij niet voortdurend verantwoorden voor wat hij doet of zegt.”
U zit hier wel mee verveeld, zie ik.
“Dat het altijd dezelfde mensen zijn die voor herrie zorgen, dáár zit ik mee verveeld. En vervolgens wordt er van ons verwacht dat we het oplossen. Dat ga ik dus niet doen. Daarom zeg ik: dit is zijn probleem, niet dat van de partij. Dat hij het zelf oplost.”
