GENT – Vijf Vlaamse provincies, vijf hoofdsteden, vijf burgemeesters: naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober brengen wij die in kaart. We praten met de burgemeester en tonen de uitdagers. Vandaag: Gent en Daniel Termont (SP.A). De uitdagers krijgen één vraag voorgeschoteld: waarom zou u de beste burgemeester zijn?
In Gent breekt straks een nieuw tijdperk aan. Na 42 jaar in de gemeenteraad, waarvan 12 jaar als schepen en 12 jaar als burgemeester, stopt Daniel Termont (65) met politiek. Hij wil zich nog één keer smijten, voor zijn opvolger Rudy Coddens. Die is de nieuwe lijsttrekker van het kartel SP.A-Groen. “Ik neem géén nieuw mandaat op”, aldus Termont. “Ik duw de lijst voor Rudy. Ik vraag de Gentenaars nog één keer om hun stem. Zie het als een bedankingsstem.”
U bent deze legislatuur begonnen met een recordscore van 44.561 voorkeursstemmen. Hoe verklaart u dat succes?
Ik denk dat ik de verpersoonlijking van de Gentenaar ben geworden. Ik kan op café gaan met iedereen, met de dokwerker, de vakbondsman, de bedrijfsleider. En ik kom uit een bescheiden familie. Ik ben geboren in een woonwagen. Ik heb geen universiteit gedaan. Ik heb mezelf moeten opwerken. Dat, gekoppeld aan mijn authenticiteit. Ik ben wie ik ben. Ik ben áltijd eerlijk geweest.
Welke stempel hebt u op Gent gedrukt?
Wat de stenen betreft, ben ik vooral fier op De Krook, de nieuwe stadsbibliotheek, en de Ghelamco Arena, het nieuwe voetbalstadion. Dat laatste durf ik écht op mijn palmares zetten. Maar bovenal ben ik fier op de samenhang onder de Gentenaars. Dat was mijn insteek als burgemeester: de boel samenhouden, verzoenen, compromissen zoeken. Ik wou een burgervader zijn. Ik heb een goede relatie met élke cultuur en élke religie. Die samenhang vind je in weinig steden.
“Het is beneden alle peil hoe Vlaanderen met Gent omgaat.
Men probeert ons te kloten.”
Botsende culturen, is dat geen probleem in Gent?
(resoluut) Neen. Wij kampen ook met fenomenen als gaybashing en racisme, maar minder dan andere steden. We hebben daar hard op ingezet, met buurtwerkers overal in de stad, met mensen in de wijken die de ogen en oren zijn van het college. We trekken ook zelf de wijken in. Dat maakt het verschil, volgens mij. Een burgemeester die ook partijvoorzitter is, én parlementslid, heeft die tijd niet.
U was nochtans niet altijd lief voor pakweg de Roma.
Dat klopt, en de integratie van vooral Oost-Europeanen is een grote uitdaging. Maar dat betekent niet dat culturen botsen.
Op de Ghelamco Arena kwam ook kritiek. Die is illegaal gebouwd, stelt Ignace Vandewalle in zijn boek, met ongeoorloofde overheidssteun.
Dat boek staat vol fouten. Ja, wij hebben die bouw gesteund. En ik ben daar fier op. Zonder die steun was er géén nieuw stadion. Maar er is niets onwettelijk gebeurd. Europa heeft die klachten geklasseerd. Wat een stad terugkrijgt van een stadion, is onbetaalbaar. AA Gent is meer dan voetbal, dat is gemeenschapsopbouw, jeugdwerking, lokale economie, internationale uitstraling, noem maar op.
Is het veelbesproken circulatieplan iets waar u fier op bent?
(knikt) Ik ga meer zeggen: dat is de moedigste beslissing van dit stadhuis in de voorbije 42 jaar. Schepen Watteeuw en ook ikzelf hebben veel drek over onze kop gekregen. Maar we hebben gedurfd. Weet u wat mij over de streep heeft getrokken? Aan de Brugse Poort is een kindje van drie doodgereden. Het liep de straat over en werd gegrepen door een bestelwagen. Ik ben diezelfde dag met de ouders gaan praten. Dat was schrijnend. Het aantal auto’s in de stad moest afgebouwd worden. Over enkele jaren zal iedereen zeggen dat dit circulatieplan een goede ingreep was.
Wat is uw grootste ontgoocheling van de voorbije legislatuur?
Ik wou meer kunnen doen inzake armoede en sociale woningbouw, maar we missen daartoe de instrumenten en de financiën. Dat wordt de grootste uitdaging voor de volgende legislatuur. De strijd tegen armoede is een bijzonder moeilijk gegeven. Als Vlaanderen voordelen opheft voor arme mensen, kan de stad dat niet rechttrekken.
U noemt Optima niet. Is die affaire geen smet op uw parcours?
Dat was een vervelende zaak, ja. Maar ik kan iedereen recht in de ogen kijken. Dat bleek ook uit de conclusies van de commissie: ik heb géén fouten gemaakt. Je kan van Gent geen florissante stad maken zonder goede contacten met het bedrijfsleven. Maar wat ik doe, is altijd voor de stad, en nooit voor mijn persoonlijk profijt.
“Het mandaat van John Crombez hangt af van de nationale verkiezingen in 2019. Ik vind niet dat hij nu weg kan.”
En omgekeerd? Een lap grond van Optima is voor miljoenen opgewaardeerd door een aanpassing van de bouwhoogte van 25 naar 40 meter. Was dat een cadeau van de stad?
Neen. Dat was op voorstel van de stedelijke diensten. Zij hebben dat ook aangetoond. De politiek heeft daar niets mee te maken. Bovendien: dat stuk grond ligt naast het nieuwe voetbalstadion. Zet daar een torentje neer van amper vier verdiepingen, en de stad wordt zot verklaard.
Daarna kwam de Publipart-affaire en het ontslag van schepen Balthazar. Dat heeft u pijn gedaan, niet?
Absoluut. Ik heb hem gesuggereerd om géén ontslag te nemen. Ik was zeer boos op Siegfried Bracke (N-VA-gemeenteraadslid, red). Hij heeft een schijnheilig spel gespeeld. Hij vulde zélf zijn zakken met Telenet. Ik ben ook gevraagd door Telenet, maar heb neen gezegd. Ik bekleed alleen mandaten die voortvloeien uit mijn functie als burgemeester. (zwijgt even) Vroeger werd er ook straffe taal gesproken in de politiek, maar de week nadien was dat voorbij. De opkomst van N-VA heeft veel veranderd. Die partij legt altijd de schuld bij een ander. Het is een persoonlijk spel geworden. Zo zet je mensen tegen elkaar op. Ik hou niet van zo’n samenleving.
Is een coalitie met N-VA een optie voor u?
Als het van mij afhangt, zeg ik neen. Maar Rudy zal daarover beslissen, als wij kunnen kiezen.
U zei wel al dat u CD&V verkiest boven Open VLD. U werkt nochtans al dertig jaar samen in de stad.
Ik was aanvankelijk tegen paars. Ik vond dat een arbeidersstad zoals Gent bestuurd moest worden door socialisten en christendemocraten. Maar ik heb mijn mening herzien. Het was goed besturen met de liberalen, want in Gent waren zij sociaal van insteek. Die tijd lijkt voorbij. Als ik het programma van Open VLD vandaag zie, bijvoorbeeld op vlak van sociale woningbouw, dan is dat niet complementair met ons programma.
Wat vindt u ervan dat uw voorzitter John Crombez zijn mandaat laat afhangen van de uitslag in de grote steden op 14 oktober?
Ik vind dat niet verstandig. Zijn mandaat hangt af van de nationale verkiezingen in 2019. Hij is niet verantwoordelijk voor de grote steden. Ik zeg hem dat ook. Ik vind niet dat hij nu weg kan.
Om af te sluiten: waarop bent u jaloers bij de andere provinciehoofdsteden?
(denkt na) Op de subsidies van de Vlaamse regering voor Antwerpen. Het is beneden alle peil hoe Vlaanderen met Gent omgaat. Een voorbeeld: wij wilden onze stadsmedewerkers stimuleren te voet naar het werk te gaan. Dat zou gaan over een totaal budget van 6.000 euro per jaar. Vlaanderen vond het nodig om dat te schrappen. Met dat soort banaliteiten probeert men ons te kloten.
De uitdagers van Daniel Termont:
Mathias De Clercq (Open VLD):
“De Gentenaars staan voor een fundamentele keuze: glijden we af 
naar het eigen grote gelijk van het groen-socialistische kartel of naar het chagrijn van rechts dat afbreekt zonder oplossingen aan te reiken? Ik pas voor alle twee en ga voor een positief, verbindend en ambitieus Gent. We pakken de uitdagingen aan met een frisse geest. We praten mét elkaar, niet naast elkaar. We kijken naar wat ons bindt, niet naar wat ons scheidt. Dat is wat de Gentenaars van mij mogen verwachten. De inzet is duidelijk: wie is het best geplaatst om de tegenstellingen in onze stad te overstijgen? Je hebt gewortelde en nieuwe Gentenaars, bemiddelde en minder bemiddelde stadsgenoten, fietsers en automobilisten. Als burgemeester reik ik de hand aan alle Gentenaars, én aan alle overheden om samen te werken. Samen maken we van Gent de stad waar we allemaal fier op zijn en waar elke Gentenaar zich thuis voelt. Gent kan op mij rekenen.”
Mieke Van Hecke (CD&V):
“Gent is de meest open, sociale, progressieve, kindvriendelijke en ondernemende stad van Vlaanderen. Althans, dat is wat onder impuls van het stadsbestuur wordt gezegd en geschreven. Onder die superlatieven schuilt voor veel Gentenaars een minder rooskleurige realiteit. Het beleid van de opeenvolgende besturen van SP.A, Open VLD en Groen is er niet in geslaagd om een antwoord te bieden op een aantal fundamentele problemen. Wonen is voor velen onbetaalbaar geworden, de armoede neemt toe, veel mensen voelen zich niet gehoord, het mobiliteitsbeleid is vooral gericht op de jonge, fitte binnenstadbewoner, enzovoort. Decennialang dezelfde partijen aan de macht heeft geleid tot een eenzijdige en gesloten beleidscultuur waarin te weinig ruimte is voor andere meningen. CD&V is de enige partij die staat voor een nieuwe aanpak, waarin élke Gentenaar telt, zonder te vervallen in linkse of rechtse extremen.”
Anneleen Van Bossuyt (N-VA):
“De N-VA is voor de Gentenaar de enige garantie op verandering. Als ik burgemeester word, geef ik de garantie dat ik geen coalitie sluit met het rood-groene kartel. In tegenstelling tot de andere partijen, beloof ik dit wél aan de kiezer. Gent is de mooiste stad van Vlaanderen, maar kreunt de laatste jaren onder de overdreven regeltjes en schandalen. Na dertig jaar socialistisch bewind is er nood aan een bestuurswissel. Als burgemeester wil ik voor een frisse wind zorgen om Gent haar centrumfunctie terug te geven. De stad wordt bereikbaar voor iedereen en ik geef de deelgemeenten en ondernemingen een volwaardige rol bij beslissingen. De veiligheid van de Gentenaar is een prioriteit en ik durf daar de nodige maatregelen voor nemen. Ik zet een ambitieus groenbeleid neer en zorg voor de opwaardering van het groen in de deelgemeenten, maar ook in het Citadelpark. Ik maak van Nederlands dé verbindingstaal voor alle Gentenaars. Ook nieuwkomers moeten onze taal leren om te kunnen deelnemen aan het leven in de stad.”
Johan Deckmyn (Vlaams Belang):
“Burgemeester worden, is vooreerst woord houden. Te veel politici beloven vanalles, maar eenmaal aan de macht, zijn ze die beloftes vergeten. Als burgemeester wil ik een transparanter bestuur, waarbij schandalen zoals Optima, Publipart en Sogent onmogelijk worden. De voorbije jaren was het al te vaak ‘ons-kent-ons’ in Gent. Globalisering en groeiende migratie zijn problemen. Met Vlaams Belang in de meerderheid zou er werk gemaakt worden van het stoppen van de ongebreidelde instroom van illegalen. In het bijzonder zou er aandacht gaan naar de problemen rond Oost-Europese Roma. Kraken, drugsgebruik en overlast moeten een halt worden toegeroepen. Het mobiliteitsplan moet herdacht worden, met een toegankelijk centrum met meer en goedkopere parkeerplaatsen. Ten slotte zou ik absolute prioriteit maken van een beter woonbeleid. Betaalbare en kwalitatieve woningen zijn broodnodig. Er moet een einde komen aan de ellenlange wachtlijsten voor sociale woningen.”
(foto’s belga)