GAIA meet impact van 30 jaar strijd tegen dierenleed: 77% vindt dat dierenleed nog altijd een groot probleem is

BRUSSEL Dierenrechtenorganisatie GAIA bestaat 30 jaar. Op dinsdag 4 oktober, Werelddierendag, lanceren zij een opvallende verjaardagscampagne. Dat 30 jaar strijd voor dierenwelzijn effectief iets heeft veranderd in het hoofd van elke Belg, blijkt uit een enquête die werd uitgevoerd door onderzoeksbureau Ipsos. Driekwart van de ondervraagden vindt dat dierenleed een groot probleem is in onze samenleving.

“83 procent vindt dat dieren recht hebben op een waardig leven”, licht GAIA-directeur Ann De Greef de onderzoeksresultaten toe. “7 op de 10 ondervraagden geven aan dat onze samenleving gevoeliger is geworden voor dierenleed en evenveel mensen zijn geneigd om in te grijpen wanneer ze dierenleed opmerken. Voor driekwart van de ondervraagden mag de wetgeving met betrekking tot dierenwelzijn strenger zijn en moeten de politieke verantwoordelijken in ons land meer actie ondernemen voor dierenrechten.” GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch pikt in: “De afgelopen decennia trachtten we het belang van dierenwelzijn te doen doordringen in alle geledingen van de samenleving: de politiek, het gerecht, de media, het bedrijfsleven, het onderwijs… Daardoor evolueerden de dieren langzaam in de geesten en de harten van de mensen. Dieren worden niet meer gezien als dingen, maar als kwetsbare individuen met gevoel, belangen en rechten, die bijzondere bescherming verdienen. Dat is de dierentransitie waarvoor GAIA ijvert, dag in dag uit. Die transitie is volop aan de gang, maar nog lang niet gerealiseerd.”

Doden voor vlees problematisch

Een meerderheid van de Belgen vindt het doden van dieren een probleem. De ondervraagden hebben het vooral moeilijk met het doden van dieren in functie van kledij (53 procent), folklore en traditie (52 procent) en jagerij (48 procent). 46 procent acht het doden van dieren voor landbouweconomische doeleinden problematisch en 38 procent vindt ook het doden van een dier voor de productie van vlees een probleem. 40 procent heeft dan weer een probleem met het doden van dieren voor medische doeleinden en wetenschappelijk onderzoek.

EU-commissaris Dierenwelzijn

Uit de enquête blijkt dat GAIA veruit de bekendste dierenrechtenorganisatie is in België. 48 procent van de Belgen en 60 procent van de Vlamingen noemen GAIA spontaan als dierenrechtenorganisatie die opkomt voor dierenwelzijn. Ter vergelijking: een internationale organisatie als WWF roept een spontane bekendheid op van 18 procent. 6 op de 10 Belgen vinden dat GAIA een positieve invloed heeft op de maatschappij en dat hun acties impact hebben. “Onze strijd gaat onverminderd verder”, zegt Ann De Greef. “Op onze agenda staat onder meer nog de transitie naar proefdiervrij onderzoek, een Europees verbod op pelsdierenkweek voor bont en een EU-commissaris voor Dierenwelzijn. Verder ijveren we voor een verbod op dolfijnen in gevangenschap, een verbod op kooien voor legkippen en het opnemen van dieren in de grondwet.”

Michel Vandenbosch is al 30 jaar het gezicht van GAIA en blikt terug op enkele belangrijke realisaties.

In Vlaanderen en Wallonië is er een verbod op onverdoofd slachten, een strijd van meer dan 25 jaar. Hoe komt het dat dit zolang heeft geduurd?

“We botsten telkens tegen onwil. Er werd onder meer geschermd met de godsdienstvrijheid, een argument dat het Hof van Justitie van de EU en het Belgisch Grondwettelijk Hof verworpen hebben. We hadden eerder al drie pogingen gedaan toen dierenwelzijn nog een federale materie was, maar toen in 2014 in elk gewest een minister van Dierenwelzijn aantrad, waar we ook jarenlang voor hebben geijverd, heeft dat toch een nieuwe dynamiek in gang gezet. Het verbod werd met een grote meerderheid gestemd in 2017 en werd van kracht in 2019. Enkel in Brussel is zo’n verbod er nog niet. In 2024 wordt dat dus zeker opnieuw op de agenda geplaatst.”

Jullie acties op de veemarkten van Anderlecht en Ciney eind jaren 90 behoren tot het collectieve geheugen.

“We hebben daar extreme wreedheden tegenover de dieren aan het licht gebracht. Ik ben in Anderlecht ook gemolesteerd door veehandelaren. Het hele land was in shock en begreep dat GAIA gelijk had om op te komen voor de dieren. Dat is voor mij een van de keerpunten geweest. Het heeft ertoe geleid dat zes van de negen veemarkten in ons land zijn afgeschaft. Bovendien heeft het bij de veehandelaren een mentaliteitswijziging teweeg gebracht in de behandeling van de dieren.”

Er kwam een Europees verbod op de handel in zeehondenproducten. Wat was de rol van GAIA in deze?

“We zagen al jaren beelden van jonge zeehondjes die werden doodgeknuppeld in Canada. Ik werd in 2004 gevraagd om daar een bezoek te brengen en nam twee parlementairen mee: Jean-Marie Dedecker en Magda De Meyer. Wat we daar op de ijsvlakten zagen, leek wel oorlogsgebied. We zijn erin geslaagd om België ertoe te brengen een handelsverbod op zeehondenproducten in de wet op te nemen. Vanuit ons land hebben we er andere Europese landen van overtuigd om zich daarbij aan te sluiten. Uiteindelijk werd een meerderheid gevonden in het Europees parlement. Door de grenzen te sluiten voor deze producten, zijn honderdduizenden zeehondenlevens gered.”

In Nederland is er een politieke Partij voor de Dieren. Heeft u dat ooit overwogen in ons land?

“Als we echt veranderingsprocessen in dierenwelzijn willen realiseren, moet het via GAIA gebeuren. Dat bewijst ons parcours de voorbije 30 jaar. We moeten niet beginnen met een eigen politieke partij, want dan worden de spelregels anders. Je wordt dan concurrent van anderen, terwijl wij net alle politieke partijen willen doen beseffen dat Belgen dierenwelzijn belangrijk vinden.” (vvhr)