Vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA): “Een begrotingsevenwicht tegen 2018 blijft het doel”

Hoewel ze er al lange tijd luid om roept, zal N-VA van de fusie van de Brusselse politiezones geen regeringszaak maken. Als de MR niet mee wil, zal de partij niet doorduwen. Dat zegt Jan Jambon (N-VA). De vicepremier maakt in onze krant de balans op van goed 600 dagen regering-Michel. De 56-jarige Brasschatenaar blikt ook vooruit op de begrotingsuitdaging. “We mogen niet afwijken van een evenwicht in 2018.”

De regering kreeg deze week eindelijk eens goed nieuws. Volgens de Nationale Bank komen er 140.000 jobs bij tegen 2018. Dat moet opluchten?

(droog) Dit is gewoon wat we altijd gezegd hebben. Herinner je de premier in zijn eerste speech: jobs, jobs, jobs. Maar je moet daarvoor eerst moeilijke maatregelen nemen: pensioenhervorming, indexsprong, tax shift. Dat hebben we gedaan en die beginnen hun vruchten af te werpen.

Dat moet ook opluchten voor uw partij na die slechte peilingen?

Ik bekijk dat nuchter. We zitten nu op het moeilijkste moment van de legislatuur. De maatregelen zijn genomen, de mensen voelen die ook, maar de resultaten zijn nog niet tastbaar, ze zien dus de return nog niet. Je moet geen grote wetenschapper zijn om te beseffen dat dit impact heeft op peilingen.

Keerzijde van de medaille: tegen 2018 zou nog eens 8 miljard nodig zijn om de begroting in evenwicht te krijgen. Is dat realistisch?

Natuurlijk. Die 8 miljard is trouwens een hypothese. Je ziet nu dat de tewerkstelling aantrekt, dit zal een positieve impact hebben. Het monitoringcomité komt begin juli met de echte cijfers.

Blijft dat evenwicht tegen 2018 het doel?

Absoluut. Deze regering heeft vier prioriteiten: begrotingsevenwicht, lagere arbeidskosten, pensioenhervorming en veiligheid. Dus ja, een begroting in evenwicht in 2018 blijft het doel. We mogen daar niet van afwijken. Elk deficit die we aanhouden, zet zich om in schulden en dat zijn de belastingen van morgen. Maar we moeten ook niet flauw doen, deze begrotingsronde zal opnieuw structurele maatregelen vragen.

Kan een vorm van vermogensbelasting soelaas brengen? Dan maken jullie in één beweging ook duizenden betogers tevreden.

Ik zal niet te veel voorafnames doen. Maar als je maatregelen kunt uitwerken die enkel de één procent rijksten treffen, dan kun je daar niet tegen zijn. Maar het is mijn betrachting noch bekommernis om alle betogers tevreden te stellen. Een deel van hen zal nooit tevreden zijn met deze regering.

Die regering zit nu goed 600 dagen in het zadel. Welke balans maakt u op?

Dat we van niets gespaard blijven, maar toch goed werk leveren. Je hebt de terreurcrisis, de vluchtelingencrisis. Maar ondanks dat duwen wij geen enkel dossier voor ons uit. Dat zal je ook zien met de begroting. Als je hervormt, bots je natuurlijk op heilige huisjes en komen de conservatieve krachten in het verweer. Dat verbaast mij niet. Maar nu moeten we doorzetten en aantonen dat de maatregelen tot resultaten leiden.

De minimale dienstverlening bij een staking zal er komen.

Met die krachten bedoelt u onder anderen de stakers. Waar blijft de minimale dienstverlening die deze regering zou invoeren?

De legislatuur is amper een derde ver. Maar dat zal er komen.

Moet dat er gezien de erbarmelijke omstandigheden in sommige gevangenissen niet versneld komen?

Die toestanden zijn onze verantwoordelijkheid niet. (feller) Je mag de zaken niet omdraaien. Het zijn de stakende cipiers die eens serieus voor de spiegel moeten staan en zich afvragen waarmee ze bezig zijn. Zij zijn verantwoordelijk voor die mensonwaardige toestanden.

Is het grote probleem van deze regering niet het gebrek aan legitimiteit in Wallonië? De MR vertegenwoordigt er amper 25 procent van de kiezers.

Tja, er zat aanvankelijk een tweede Franstalige partij mee aan tafel, maar die is gaan lopen (CDH, red). De MR had wel de moed om door te zetten. Het klopt dat dat niet comfortabel is, ja. Maar deze regering heeft wel een solide meerderheid in het parlement om beleid te voeren.

Vorige legislatuur fulmineerde u tegen datzelfde gebrek aan legitimiteit aan Vlaamse zijde. Toen vertegenwoordigden CD&V, Open VLD en SP.A net geen 50 procent van de Vlaamse kiezers.

Dat heb ik gezegd als fractieleider van de grootste Vlaamse partij, en dat zou ik nog altijd doen. Als een federale regering van start gaat zonder meerderheid aan Vlaamse zijde, vind ik als lid van een Vlaamse partij dat men in gebreke blijft. Maar ik ga de Walen niet met de vinger wijzen, dat is hun verantwoordelijkheid.

Het gebrek aan legitimiteit in Wallonië is niet comfortabel, dat klopt.

Opvallend is wel uw populariteit in Wallonië. U staat op vijf in een poll van RTBF en La Libre.

Het is ooit anders geweest. (lacht) Ik denk dat Wallonië nu de echte Jan Jambon leert kennen, en niet de boeman die de pers er voordien van maakte. Dat is natuurlijk een goede zaak. Mocht het omgekeerde het geval zijn, dan zou het moeilijk werken zijn voor mij.

Doet dat u anders nadenken over België?

Nee. Mijn fundamentele analyse van dit land verandert niet. Ook in 2019 zullen wij met een stevig communautair programma naar de kiezer trekken. Het valt trouwens op dat veel Walen zeggen dat ze ook voor een partij als N-VA zouden stemmen, als artikel één van onze statuten zou wegvallen.

U wordt kwaad als België een failed state genoemd wordt. Is dat ook niet uw analyse?

Het hangt ervan af hoe je dat begrip gebruikt. Dat de structuren in dit land beter kunnen, dat klopt. Maar dat je hier niet moet investeren of als toerist naartoe moet komen, is gewoon onzin. Dan word ik kwaad. In Amerika vertellen ze zo’n absurditeiten.

Over structuren gesproken. Maakt N-VA van de fusie van de Brusselse politiezones een regeringszaak?

Neen. Het regeerakkoord zegt daarover twee dingen. Eén: we openen geen communautaire dossiers. En twee: we gaan fusies van politiezones aanmoedigen, maar niet verplichten. Wij houden ons daaraan.

Als ik over dansende moslims spreek, bedoel ik niet letterlijk dat ze de chachacha aan het doen zijn, hè.

Heeft 22 maart de urgentie van die fusie niet aangetoond?

Zou je dan die aanslagen vermeden hebben? Ik durf dat niet zeggen. Maar kijk, als morgen alle regeringspartijen licht op groen zetten, dan gaan we daar natuurlijk in mee. Maar ik merk vandaag dat minstens één partij daar niet van overtuigd is, en die kan zich beroepen op het regeerakkoord (doelt op MR, red). Wij gaan dat respecteren. In 2019 kan dat opnieuw op tafel komen. Ik zou wel willen oproepen om dit debat eens door een veiligheidsbril te bekijken, en niet door een communautaire bril. Als het van mij afhangt, mogen wel meer politiezones fusioneren: 189 in een land als België is gewoon te veel.

Zijn wij op 22 maart in een ander land wakker geworden?

Dat denk ik niet. De eerste wake-up call was al een goed jaar voordien, Charlie Hebdo. Veiligheid was al een grote prioriteit voor deze regering.

De samenleving is wel licht ontvlambaar geworden. Elk woord kan een storm veroorzaken, zelfs ‘significant’ zoals u weet.

Dat was voordien ook al zo. Dat zinnen uit hun context getrokken worden, is eigen aan de politiek. Als ik over dansende moslims spreek, bedoel ik niet letterlijk dat ze de chachacha aan het doen zijn, hè. Maar goed, ik merk ook dat de Dorpsstraat vaak helemaal anders reageert dan dat kleine kringetje van politici en opiniemakers.

Twee op drie moslims in West-Europa stellen de Koran boven de wet, blijkt uit onderzoek van Ruud Koopmans. Wat denkt u dan?

Dat dat significant is. (lacht) Nee serieus, dat is iets om ernstig over na te denken. Dat is geen goede evolutie.

Wat kan de politiek daartegen doen?

Is de politiek het meest adequate middel om daar iets tegen te doen? Ik denk niet dat je met wetten gedachten kunt veranderen. De brede samenleving moet hier zijn rol spelen.

“Kom buiten en feest”

Het EK is vrijdag gestart. Supportert u voor de Rode Duivels?

(ontwijkend) Ik moet zeggen dat ik dit jaar vooral met de veiligheid bezig ben. Ik hoop vooral dat het tornooi veilig verloopt. Zonder incidenten.

Hebt u schrik?

Neen, dat niet. Er zijn geen concrete aanwijzingen dat er iets zal gebeuren. Noch in Frankrijk noch in eigen land. Anders was terreurniveau vier ingesteld. Maar ik besef wel dat dit evenement de aandacht van mensen met slechte gedachten kan wekken.

Supportersdorpen in eigen land moeten wel zware veiligheidsmaatregelen nemen. Dat wekt angst op.

Dat is niet de bedoeling. De burgemeesters moeten de maatregelen nemen die zij nodig achten. Mijn boodschap is: kom buiten, vier feest, maar volg de instructies van de veiligheidsdiensten op. Wij willen voorkomen.