In tijden vol prikkels is concentratie een superkracht geworden. Hoe kan ik me afsluiten van afleidingen zodat ik volop kan focussen op één taak? Het is een vraag die velen onder ons zich stellen. We worden overstelpt met time hacks en manieren om onze productiviteit naar ongekende hoogtes te stuwen. Eén van die manieren is de pomodoro-techniek, die ons belooft om efficiënter te werken met meer voldoening. Hoe werkt het, en werkt het ook écht?

Ik beken: mijn concentratievermogen laat het vaak afweten. Een WhatsAppje van een vriendin beantwoorden en dan ook nog gauw eentje sturen naar mama, een minuutje (of vijf) door Instagram scrollen, mijn mails refreshen (je weet nooit dat een klant een dringende vraag heeft), iets opzoeken online, de nieuwssites checken… Daarna nog even met de kat spelen en naar de keuken voor een tussendoortje en dan ik ga opnieuw aan het werk, beloofd! Goed een jaar geleden besefte ik dat mijn gebrek aan concentratie nefast was voor mijn productiviteit. Ik werd er ook wat gefrustreerd door, omdat ik op het einde van de dag niet honderd procent tevreden was over het werk dat ik gedaan had. Hoog tijd om er iets aan te doen, en dus startte ik mijn zoektocht naar meer focus.

Singletasking

Nog een bekentenis: ik ben doorgaans zéér sceptisch voor allerlei zelfhulptechnieken en productiviteitsgoeroes met mooie beloftes. Maar door de pomodoro-techniek voel ik me wél onmiddellijk aangesproken, gewoon omdat het zo simpel lijkt. Deze methode voor time management werd eind jaren 80 ontwikkeld door de Italiaan Francesco Cirillo, een expert op vlak van productiviteit. Bij deze techniek wordt een timer gebruikt om steeds gedurende 25 minuten geconcentreerd te werken aan een bepaalde taak. Die periodes worden telkens gevolgd door een korte pauze van 3 à 5 minuten, waarna je opnieuw een blok van 25 minuten start. Na de vierde keer mag je een langere pauze nemen van 15 à 30 minuten – ideaal om even de benen te strekken bijvoorbeeld, want niemand is gemaakt om uren aan een bureau te zitten. Om de tijdsblokken af te bakenen, gebruikte Cirillo een kookwekker in de vorm van een tomaat, ‘pomodoro’ in het Italiaans. Vandaar de naam van de techniek, die intussen wereldwijd gebruikt wordt door mensen die met meer focus willen werken.

Ik gebruik de techniek nu al iets meer dan een jaar en ik kan zeggen: het werkt echt. Ik krijg veel meer gedaan in minder tijd en op het einde van de dag ben ik – meestal – tevreden over het werk dat ik gedaan heb. Ik hoor dezelfde ervaringen van veel andere mensen in mijn omgeving en mijn professioneel netwerk, maar ik wil natuurlijk ook graag weten wat een expert vindt van deze methode.

Katelijn Nijsmans (foto), neuropsycholoog en bedrijfsexperte: “De pomodoro-techniek is gebaseerd op singletasking. We denken allemaal graag dat we kunnen multitasken, maar dat is helaas een mythe. Wat je dan in feite doet, is task-switching. Je wisselt constant van de ene hersenhelft naar de andere en daarvoor moet je een ‘wisselkost’ betalen in de vorm van minder focus, meer fouten en minder efficiëntie. Bovendien verhoogt je stressniveau en raak je sneller gefrustreerd. Met de pomodoro-methode maak je komaf met singletasking. Het laat je toe om diep te werken, gericht op één taak. Zo werk je productiever en heb je meer voldoening nadien.”

Wet van Parkinson

Een andere succesfactor van de pomodoro-techniek zijn de regelmatige pauzes. “Het is wetenschappelijk bewezen dat wie geregeld een korte break neemt zich beter en langer kan concentreren op één bepaalde taak. Tijdens zo’n pauze sta je meestal ook eens op van je bureau om de benen te strekken, al is het maar naar het toilet en terug. Naast het feit dat het goed is voor je lichaam, heeft bewegen een positieve invloed op je brein. Alweer goed nieuws voor je focus dus”, aldus Katelijn. Zelf ondervind ik dat het patroon werken-pauze enorm motiverend werkt. Ik doe altijd mijn uiterste best om me gedurende het volledige tijdsblok niet te laten afleiden – ook al geeft de kat duidelijk te kennen dat ze honger heeft of ben ik razend benieuwd naar wie me zonet een berichtje stuurde – zodat ik mijn 5 minuutjes pauze daarna echt verdiend heb. “Je brein beschouwt de pauze als een beloning voor het werken. Het uitkijken naar iets leuks creëert dopamine in de hersenen. Dit hormoon geeft je een goed gevoel en het maakt je scherper om goed te werken”, legt Katelijn uit.

Is de pomodoro-techniek dan geschikt voor alle taken? Toch niet, weet Katelijn: “Voor creatieve taken zoals een brainstorm is het niet aangewezen. Je tijd afbakenen in periodes werkt in dit geval blokkerend. Je hebt namelijk een open geest nodig om ideeën en creativiteit te laten stromen en dat lukt niet als je in volle focus bent. Maar voor alle andere taken, bijvoorbeeld een artikel schrijven of een presentatie maken, raad ik het wel ten zeerste aan.” Zelf pas ik de techniek ook toe voor taken die ik niet zo graag doe, bijvoorbeeld mijn freelance administratie. “Het is inderdaad een goeie manier om uitstelgedrag tegen te gaan bij taken die je saai vindt. Door pomodoro’s te gebruiken hiervoor, vermijd je dat je er langer over doet dan echt nodig is omdat je ze graag na één of meerdere tijdsblokken wil kunnen afvinken zodat ze achter de rug zijn. Op die manier versla je de wet van Parkinson, die zegt dat hoe meer tijd je hebt voor een taak, hoe langer het ook effectief zal duren.”

Tot slot wil ik nog weten of de pomodoro-techniek wetenschappelijk bewezen is. “De techniek op zich niet. Maar het principe waarop hij gebaseerd is – werken in tijdsblokken met regelmatige pauzes en zicht op een beloning – wél. Ik ben een echte believer en ik pas de methode veelvuldig toe bij de organisaties en professionals die ik begeleid in hun zoektocht naar werkbaar werk.”

Make it work

Zin om zelf te proberen? Je hebt er geen ingewikkelde tools voor nodig. Je kan, zoals grondlegger Cirillo, een kookwekker gebruiken. Maar er bestaan verschillende pomodoro-tellers die je in je browser kan installeren, als digitale equivalent van de keukenwekker. Ik gebruik de timer ‘pomodorome’, die kan je eenvoudig en gratis downloaden.

Weet wel dat dé gouden formule niet bestaat. Je focusvermogen is niet zomaar een knopje dat je kan aan- en uitzetten wanneer jij het wil. De pomodoro-techniek is een handig hulpmiddel om beter om te gaan met je tijd en bepaalde gewoontes te doorbreken, bijvoorbeeld te pas en te onpas je telefoon checken. Zijn kortere breaks voor jou voldoende en heb je liever een langere break na vier pomodoro’s? Doe dat dan gerust. Het komt er vooral op aan om de methode voor jou te laten werken zodat je makkelijk ‘in the flow’ komt voor de taak die je moet doen. Dan volgt de rest wel vanzelf.

Start to pomodoro

Pomodoro in 6 stappen, volgens Neuropsycholoog en bedrijfsexperte Katelijn Nijsmans:

1. Bepaal welke taak je gaat doen en hoeveel pomodoro’s je hiervoor nodig denkt te hebben.

2. Start je timer of stel je kookwekker in op 25 minuten.

3. Werk aan de taak tot de timer afloopt.

4. Neem een korte pauze tot de timer je opnieuw tot de orde roept.

5. Start een nieuwe pomodoro en werk verder aan de taak, tot het opnieuw tijd is voor een pauze.

6. Na elke vierde pomodoro neem je een langere pauze tussen 15 en 30 minuten om je brein meer rust te gunnen en even te bewegen.

www.howswork.be

tekst Josefien De Bock