Hotels met een verhaal: Hotel Schatzalp, hoog in de Zwitserse bergen

Wat maakt een hotel een plaats waar je graag nog eens terugkeert? Meestal is dat een combinatie van factoren: de attente service van de medewerkers, het lekkere eten, de leuke slaapkamer met een supergoed bed, een gebouw met een rijke geschiedenis. In ‘Hotels met een verhaal’ gaan we enkele weken naar dit alles op zoek in de vier windstreken. Vandaag: Hotel Schatzalp in het Zwitserse Davos.

1. De geschiedenis

Het was de Nederlander Willem-Jan Holsboer die op het einde van de 19de eeuw Davos toegankelijk maakte voor toeristen én tbc- en astmapatiënten van over heel Europa. Willem-Jan was eveneens de grondlegger van de treinmaatschappij (nu de Rhätische Bahn, red.) die vanaf 1888 de plaats Landquart met Davos verbond. Boven op de Schatzalp (1865 meter boven zeespiegel) bouwde hij in 1900 een luxueus kuuroord voor tbc- en astmapatiënten. Hotel Schatzalp opende op 21 december 1900 de deuren. De meer dan honderd meter lange zuidgerichte façade van het hotel lijkt een aaneenrijging van tegen de wind beschermde terrassen. Hier, op de legendarische gele ligbanken van Davos, lagen de patiënten maandenlang in dekens gewikkeld, om berglucht en zon op te vangen. De vooruitgang in de geneeskunde leidde ertoe dat het sanatorium in de jaren 50 gesloten werd. Maar al in 1954, na een behoedzame verbouwing, werd de Schatzalp als hotel met 92 kamers opnieuw geopend. Nobelprijswinnaar en schrijver Thomas Mann verbleef eveneens in Hotel Schatzalp en schreef er precies 101 jaar geleden zijn beklijvende en vuistdikke (meer dan 900 pagina’s!) roman De Toverberg die hij volledig in Hotel Schatzalp laat afspelen. Dit zorgde voor nog meer fascinatie voor het hotel dat zich zo’n 300 meter boven Davos bevindt. Ook vandaag blijft het hotel én de berg bekoren. Naast de 92 kamers zijn er ook een villa uit 1907 (vier personen) en een chalet (zes personen) waar gasten kunnen verblijven. Hotel Schatzalp heeft zijn eigen watervoorziening van maar liefst 41 bronnen.

In 2003 kochten twee lokale investeerders de volledige berg waar het hotel zich bevindt. Ze hadden lucht gekregen dat een Amerikaans consortium een groot aantal luxe chalets wilde bouwen op Schatzalp en dat wilden die Zwitsers niet. Nu maakt dit driesterrenhotel deel uit van de Swiss Historic Hotels. Het vormde meermaals het decor voor films waaronder Youth die in 2015 in première ging op het filmfestival van Cannes waarin Harvey Keitel, Michael Caine, Rachel Weisz en Jane Fonda de hoofdrollen spelen. Deze prent werd grotendeels gedraaid in Schatzalp.

2. Publieke ruimtes

De eerste publieke ruimte van het hotel is een dubbele: de skilift brengt niet alleen skiërs in vier minuten boven op de berg maar ook de hotelgasten. Die laatste moeten niet betalen om de lift te nemen die in het centrum van Davos is gelegen. Te voet naar boven kan ook maar is voor de meer dan geoefende wandelaar. Naar beneden wandelen lukt beter (langs het Thomas Mann-pad) en in de winter kun je gewoon naar beneden met een sleetje. De slee geef je dan gewoon af in het skiliftkantoor.

Vooraleer we het hotel binnenstappen, wandelen we even door de botanische tuin ‘Alpinum’ waar meer dan 5.500 botanische planten en kruiden de bovenhand hebben. Zo zijn er een vijftigtal verschillende soorten pepermuntplanten en twintig soorten rozemarijn. In de zomer gebruiken de chefs de kruiden en planten in hun gerechten. Er is ook een tuin speciaal voor de 80 verschillende edelweisssoorten en dat lokt veel bezoekers wanneer die in bloei staan.

Er is veel van het oorspronkelijke bouwwerk bewaard gebleven, zoals de originele lift (met beklede zitbank in!) uit het jaar 1900. Het interieur bekoort door de royale salons in Jugendstil en door de uitrusting met de deels bewaard gebleven historische badkamers. Ook kunnen de solide extra’s uit de vernieuwingsperiode van het hotel rond 1954 worden ontdekt, zoals het meubilair uit die tijd.

De vroegere röntgenzaal van het sanatorium is nu de hotelbar met nog ziekenhuisinstrumenten van die tijd. In het kantoor waar vroeger de hoofddokter werkte, is nu een televisiezaal. In de grote lobby serveert men koffie met taart of kan men een lichte lunch eten terwijl men geniet van het uitzicht op de bergen rond Davos.

Er zijn ook drie sauna’s die ter beschikking staan van de hotelgasten.

3. De kamer

Ik heb de eer en het genoegen in kamer 309 te verblijven en dat is de plaats waar ook Dimitri Romanov, grootvorst van Rusland, heeft verbleven. Dimitri was betrokken bij de moord op Raspoetin maar hij was ook de enige overlevende van de Russische revolutie. Hij stierf in mijn kamer (!) in 1942. Ter herinnering hangt aan de muur een portret van hem. Er hangt ook een portret van Coco Chanel, met wie hij een liefdesaffaire heeft gehad.

Kamer 309 heeft een parketvloer en de houten mintgroenen muren, (terras)deuren en het meubilair zijn meestal nog origineel. Zelfs het dubbelbed werd gekocht tussen 1900 en 1950.

Een tafeltje met staande lamp, twee nachtkastjes met een vintageradio op (met zes zenders!) en een zeteltje vervolledigen de kamer. Er is geen televisie want, zegt de hotelbrochure, je krijgt de mooiste natuurdocumentaire te zien wanneer je ’s morgens de gordijnen opentrekt en de bergen in de ochtendzon ziet.

Ook de badkamer (met balatum op de vloer) is nog heel authentiek: een bidet, lavabo en bad met ouderwetse kranen. De enige dissonant is de nieuwe wc-bril op het oude wc-meubel. Naast de spiegel hangt zelfs nog een authentieke scheermeshouder.

Het terras is het meest belangrijke deel van de kamer. Kamer 309 heeft een terras van maar liefst 24 vierkante meter. Twee rotan stoeltjes en een tafeltje aan de zijkant maar de twee rotan ligzetels zijn de sterren van het terras. Very old school maar ze liggen zo gemakkelijk en doordat de terrassen zuidgericht zijn, worden ze van ’s morgens vroeg tot laat in de namiddag door het zonnetje verwarmd. Wie het toch een beetje te koud heeft, gebruikt gewoon de dikke dekens die voorhanden zijn.

4. De restaurants

In hotel Schatzalp heb je keuze te over. Er is het grote restaurant Belle Epoque in het hotel waar ’s avonds het diner wordt geserveerd, er is het terrasrestaurant Snow Beach voor lichte lunches, dan is er restaurant Panorama voor de typische gerechten zoals fondue en hoger op de berg is er nog het Strela-Alp restaurant (1.920 meter) en het Strela-Pass restaurant (2.346 meter).

In Snow Beach genoten we de eerste middag van een versgemaakte Flammenküche met spek, kaas en room terwijl we ’s avonds een tafeltje opzochten in restaurant Belle Epoque. We kozen het dagmenu en begonnen met een slaatje met ei, croutons en een Franse dressing. Eenvoudig maar lekker. Vervolgens kwam in rode wijn gemarineerde lamsschenkel met een ratatouille. Dit alles werd overgoten met een jeneverbessaus. Als dessert kwam een flensje met frambozen en Bourbon vanilleroomijs op tafel en afsluiten deden we met een kaasschotel van streekkazen. We gingen tevreden van tafel maar moesten toch een wandelingetje maken om onze maaltijd een beetje ‘te laten zakken’.

De volgende avond dineerden we in restaurant Panorama en proefden er de kaasfondue met kirsch. Zeer lekker en pittig maar gelukkig dat we voor dessert een ‘coupe colonel’ (citroensorbet royaal overgoten met vodka) kregen als digestief.

5. Waarom naar hotel Schatzalp gaan ?

Hier kom je om geschiedenis te beleven. In Davos zijn er veel modernere hotels in dezelfde prijsklasse maar hotel Schatzalp heeft iets. Niet alleen het uitzicht op Davos en de magnifieke bergen vanop je terras (van waarop ik trouwens deze reportage schrijf) maar ook het respect voor het verleden van deze grande dame. En ja, het onderhoud vraagt veel tijd en geld en overal bladert er wel een beetje verf af maar hotelgasten weten dat te plaatsen. Zij beleven, net als het hoofdpersonage Hans Castorp uit De Toverberg, een rustige en wonderbaarlijke tijd in een hotel dat hoog boven Davos prijkt.

6. In de omgeving

Davos is in de eerste plaats dé wintersportplek bij uitstek. Skiliefhebbers komen hier zeker aan hun trekken. Schatzalp staat ook bekend als de ‘slow mountain’. Hier komen bezadigde skiërs die rustig de berg afskiën, veel rustpauzes houden en voor wie het allemaal niet zo snel en gevaarlijk moet zijn. Zelfs de zetellift naar de Strela Pass huldigt dat principe en kwijt zich langzaam maar zeker van haar taak.

Winter- en zomerwandelingen zijn hier zeer in trek en niet zonder reden. Honderden kilometers aan wandelwegen (ook in de winter) vertrekken of passeren aan Schatzalp.

Davos zelf heeft veel leuke winkeltjes en ook enkele musea. In het Kirchnermuseum ontdek je alles over deze veelzijdige kunstenaar maar er zijn in Davos ook het Medizin Museum en Sport Museum, twee kleine maar leuke musea.