Aangeboden door de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België.
Jarne en Angela, een echt Limburgs koppel, tonen trots hun pas gerenoveerde woning in de Tuinwijk in Waterschei.
Hun huis uit 1920, ooit van Angela’s grootvader, is één van de zeven huizen in de voormalige mijnwerkerswijk die van “energielek” naar heel energiezuinig gaan. Eind 2023 stapte het koppel in oPEN Lab, een project dat steun krijgt van de Europese Unie (EU). Ze kregen de kans om innovatieve energietechnologie gratis te laten installeren in ruil voor opvolging door experten, na een eerste eigen investering in het renovatieklaar maken van hun woonst. Met positief resultaat: “Ons huis kreeg pas een energieprestatiecertificaat (EPC-waarde) A opgeplakt, waar we aan F zaten voor de renovatie. Een mooie meerwaarde, ook voor de toekomst!”
Samen als sleutel tot een opgeknapte woning
Het koppel ziet dat eerder sceptische vrienden nu óók investeren in duurzame energie, wat goed is voor het klimaat en de portemonnee. De initiële investering in energiezuinige oplossingen is echter niet goedkoop. Het is dan ook belangrijk dat de EU bijspringt: “Het gaat tenslotte over onze toekomst. Daarom is het belangrijk dat de overheid niet enkel zaken oplegt, maar ook zelf in actie schiet om steun te bieden.”
Actie kwam er dankzij oPEN Lab ook in de wijk Nieuw-Texas uit 1995 even verderop. Daar zetten projectpartners Wonen in Limburg, stad Genk en sociaal innovator Stebo de contacten en het participatieve traject met de wijk op. Met financiële steun van de EU, knapten technologische partners en aannemers 27 sociale woningen op tot een energiezuinige thuis voor de bewoners. Hun energievraag daalde met maar liefst 50%.
Voor Evi Lambie, projectmanager bij VITO/EnergyVille, schuilt het unieke van de investering in het samen-werken met de bewoners, een collectieve en daardoor (kosten-)efficiënte aanpak: “Technologisch zijn we met onze partners vooral trots op onze energie-box, die alle energie-oplossingen van één of soms meerdere huizen aanstuurt. Maar het gaat ook over sociale rechtvaardigheid.” Zo schrijft het project zich naadloos in de Europese Green Deal in en geniet het sinds vier jaar aanzienlijke financiële steun, een noodzakelijke “hefboom”, getuigt Evi: “Zonder de EU hadden we dit nooit kunnen doen.”
Renoveren met NextGenerationEU
Jarnes en Angela’s woonst is nu een heel pak energiezuiniger. Maar ook de rest van het Belgische huizenpark vraagt de komende decennia nog enorme investeringen om klimaatneutraal te worden, en ook daar komt de EU soms in tussen. Zo investeert de EU via mijn VerbouwPremie in energiezuinig renoveren van privéwoningen, dankzij Vlaamse Veerkracht en NextGenerationEU, en is er meer hulp onderweg via het sociaal klimaatfonds van de EU, vanaf 2026. Op die manier kunnen tal van Vlaamse kinderen – de echte ‘NextGenerationEU’ – in een knusse én toekomstbestendige woning opgroeien. Net zoals Leano, het pasgeboren zoontje van Jarne en Angela.
De EU investeerde 20 miljoen euro in oPEN Lab, een participatief project voor de groene energietransitie, onder leiding van VITO. Met tal van partners uit 7 landen helpt het 3 lokale gemeenschappen in Estland (Tartu), Spanje (Pamplona) en België (Genk) overschakelen naar duurzaam energieverbruik. In Genk nemen 34 gezinnen in een sociale of oude erfgoedwijk deel aan oPEN Lab, een levensecht labo voor energie-innovatie.
Meer weten over hoe de EU je helpt bij energiezuinige renovatie? Klik hier.
Vlamingen kunnen terecht op de site van de Vlaamse overheid over hulp bij renovatie in eigen regio.
Een artikel van de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België.