Vanaf 28 november presenteert het AfricaMuseum in Tervuren een bijzondere tijdelijke tentoonstelling: Het Congopanorama 1913. Koloniale illusie doorprikt. Ooit was dit gigantische schilderij van 115 meter lang een pronkstuk op de Wereldtentoonstelling, bedoeld als koloniale propaganda. Vandaag wordt het werk opnieuw getoond, in verkleinde vorm, maar met een kritische blik. Hedendaagse kunstenaars, onderzoekers en experten geven hun visie op de impact van koloniale beeldvorming, toen én nu.
Het panorama vormde in 1913 de hoofdattractie van het Belgische koloniale paviljoen op de wereldtentoonstelling in Gent. Het moest bezoekers overtuigen van de vermeende vooruitgang die België in Congo bracht via de zogenaamde ‘beschavingsmissie’. Europese gewelddaden, dwangarbeid en Congolees verzet werden bewust buiten beeld gehouden. Een vroege vorm van ‘fake news’.
“Ik ben ervan overtuigd dat deze boeiende tentoonstelling bezoekers de nodige sleutels aanreikt om te begrijpen hoe er al meer dan een eeuw geleden sprake was van wat we vandaag ‘fake news’ zouden noemen”, vertelt algemeen directeur Bart Ouvry. Maarten Couttenier voegt daaraan toe: “Koloniale expo’s wilden mensen uitsluiten. Ik hoop dat deze tentoonstelling het tegenovergestelde kan realiseren.”
Meer dan een eeuw later keert het AfricaMuseum terug naar dit megalomane en zorgvuldig geconstrueerde propaganda-instrument. In een verkleinde reproductie is het werk opnieuw toegankelijk voor het publiek. Niet om het koloniale kunstwerk en zijn boodschap in ere te herstellen, maar wel om de leugen te doorprikken.
1/7
2/7
3/7
4/7
5/7
6/7
7/7
1/7
2/7
3/7
4/7
5/7
6/7
7/7
Verhaal van meer dan een eeuw
Combineer je bezoek aan deze tijdelijke tentoonstelling zeker ook met een bezoek aan het volledige museum. Wie het AfricaMuseum in Tervuren binnenstapt, wandelt niet alleen een indrukwekkend gebouw binnen, maar ook een verhaal dat meer dan een eeuw overspant. Ooit opgericht in het koloniale tijdperk, is het museum vandaag een plek van dialoog, reflectie en ontdekking. De geschiedenis wordt niet uitgewist, maar kritisch belicht en dat maakt dit museum zo bijzonder.
Ideale uitstap voor de hele familie
Het AfricaMuseum ook een topbestemming voor families. Kinderen vanaf zes jaar kunnen hier op ontdekking met speelse boekjes en interactieve elementen, terwijl de collectie uitnodigt tot verwondering over natuur, cultuur en geschiedenis. Niet voor niets kreeg het museum het label ‘goedgekeurd voor kinderen’ van MuseumPASSmusées. Wie na het bezoek nog energie over heeft, kan terecht in het prachtige park van Tervuren, de ideale plaats voor een prachtige herfstwandeling.
Thematische zalen vol verhalen
De permanente collectie van het AfricaMuseum neemt je mee langs thematische zalen die een rijk beeld schetsen van Afrika’s geschiedenis. Je start bij ‘Rituelen en ceremonies’, met objecten uit Congo, Rwanda en Burundi. Elke zaal belicht een ander aspect. De zaal ‘Koloniale Geschiedenis’ is onmisbaar: hier ontdek je België’s koloniale verleden. In de Grote Rotonde confronteren beelden uit het verleden je met hedendaagse interpretaties door kunstenaars, een krachtige dialoog tussen toen en nu. Als pionier in België biedt het museum een digitale gids via de Bloomberg Connects App. Scan QR-codes en ontdek extra info over zalen en objecten.
Het Congopanorama 1913. Koloniale illusie doorpriktis te zien van 28 november tot en met 27 september 2026. Er zijn ook rondleidingen voorzien. Meer info: www.africamuseum.be.