Sven Ornelis: “Miljoenen mensen blijven achter met wonden die nooit zullen genezen”

Radiomaker Sven Ornelis staat elke week stil bij het kleine of het grote nieuws.

Op 11 november 1918, na een gruwelijke oorlog die vier lange jaren duurde, sloten Duitsers, Fransen en Engelsen een wapenstilstand af. Om 11 uur precies ging het staakt-het-vuren in. Sinds 1919 is 11 november daarom een officiële Belgische feestdag en worden elk jaar de tienduizenden slachtoffers van de Eerste, maar ook die van de Tweede Wereldoorlog, herdacht. Ik herinner me nog hoe mijn niet al te grote, maar fiere en strijdvaardige pepe Daniël met zijn zware, donkere jas vol medailles, op wapenstilstand door de gure regen en herfstwind naar de herdenkingsdienst in de kerk ging. Best imponerend voor ons als kind. Het blijft een hele trieste bladzijde in onze familiegeschiedenis. Twee jonge broers van meme Maria, die bij het verzet zaten, waren in de oorlog opgepakt en kwamen om het leven in een naziconcentratiekamp. Pepe werd daarom secretaris van de oud-strijdersvereniging. Meme streed in stilte tegen haar eeuwige verdriet. Want meme en pepe wisten maar al te goed wie ‘de zwarten’ waren die samen met de Gestapo midden in de nacht hun broers uit hun bed waren komen lichten. Meme kende de collaborateurs die hen de dood in joegen, en ze wist wie hun kinderen en kleinkinderen waren. Maar toch vertelde ze ons nooit wie die verraders waren. Hun kinderen en kleinkinderen mochten door ons niet anders bekeken worden, zij hadden geen schuld aan het verraad, vond ze. Maar de wonde bleef wel haar hele leven.

Nooit meer oorlog, zeggen we al meer dan honderd jaar op 11 november. Maar er blijven altijd oorlogen komen. Onschuldige mensen worden ook vandaag gedood, in Oekraïne, in de Gazastrook, op zoveel andere plaatsen op onze planeet. Behalve vele doden en gewonden, blijven er straks miljoenen mensen met wonden achter die nooit zullen genezen. Sommige slachtoffers zullen bidden om vrede, en zullen net als mijn meme Maria hun best doen om de komende generaties de wandaden van hun voorouders niet aan te rekenen. Maar velen zullen hun leven lang wraak willen nemen. Wapenstilstanden zijn wankel. Vrede een droom.