Raoul Hedebouw (PVDA) over het belang van 1 mei en de kritiek op zijn partij: “Che Guevara is een voorbeeld”

Vriend en vijand geven toe: Raoul Hedebouw is een aanwinst voor het parlement. Toch krijgen de 39-jarige Luikenaar en zijn partij PVDA vaak de wind van voren. Dat hun marxistische recepten leiden tot gruwel bijvoorbeeld. Hedebouw weerlegt alle kritieken, met de glimlach, én in vlekkeloos Nederlands, een erfenis van zijn Vlaamse roots.

1 mei, Dag van de Arbeid. Is dat geen achterhaalde feestdag?

O neen. Dit is de dag waarop de toekomst voorbereid wordt. Deze dag symboliseert de strijd voor de achturenwerkdag. Nu moeten we een stap verder gaan: dat signaal gaan we morgen geven. Vandaag worden arbeiders niet langer fysiek uitgebuit, maar mentaal. Zie het hoge aantal burn-outs en depressies. Vandaar dat wij pleiten voor een dertigurenweek.

Is er een verband tussen die twee? Speelt niet vooral arbeidsvreugde een rol?

Dat speelt ook mee. Maar veel studies wijzen op de arbeidsduur. Mensen worden uitgeperst. Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) wil flexibeler werk. Lees: dat mensen ook op zondag gedwongen kunnen worden om te werken. (feller) Is dat niet de wereld op haar kop? De economie moet ten dienste van de mens staan, niet omgekeerd. Neem nu de robotisering. Ik ben bioloog en geloof in de wetenschap. Dit kan de mensen in staat stellen om minder te werken.

Minder werken betekent minder inkomsten voor de staat. Laat me raden: dat gaan de rijken compenseren.

Dat is zo. Er zit veel rijkdom in België. De familie Inbev. Of Albert Frère. Die bezitten miljarden aan patrimonium. Dat is ons tweede punt voor morgen. Er is een grote breuk tussen de politieke elite die makkelijk haar zakken vult, en het werkvolk dat het moeilijk heeft. Het is de politieke elite die boven haar stand leeft. Je krijgt het gevoel dat zij de managers van de multinationals willen na-apen. We hebben nood aan politici met passie, aan vrijdenkers, niet aan zakkenvullers.

Politici zoals u, bedoelt u dan?

(knikt) Wij zijn de geuzen van de 21^e eeuw, wij durven out-of-the-box denken. Wij geloven dat er wél een alternatief is voor de besparingspolitiek. Wie zegt dat wij populisten zijn zonder inhoud, vergist zich. Geen partij heeft de voorbije vijf jaar meer politieke boeken geschreven dan de PVDA. Allemaal boeken met inhoudelijk onderbouwde alternatieven.

Vindt u het correct om alle politici als graaiers af te schilderen?

Ik zeg niet dat ze allemaal graaiers zijn. De graaiers zitten aan de top van de traditionele partijen: die politici die al die mandaten cumuleren.

Volgens de laatste peilingen scoort uw partij meer dan twintig procent in Wallonië. Is dat dankzij de graaischandalen?

Dat is één verklaring. De mensen zijn kwaad, en ze hebben overschot van gelijk. Een parlementslid in België verdient netto 6.500 euro per maand. Dan is het gemakkelijk om eventjes te stemmen over een indexsprong. Maar de pensioenverhoging voor parlementsleden is nog steeds niet gestemd. Onze mandatarissen verdienen tussen 1.700 en 2.000 euro. De rest staan we af. Als je niet leeft zoals je denkt, dan ga je denken zoals je leeft. Komt daarbij dat traditioneel links in crisis verkeert omdat ze decennialang rechtse recepten toepaste.

Waren marxistische recepten ooit een succes? Volgens Gwendolyn Rutten (Open VLD) leidden die steeds tot gruwel.

Dat we nu de zwaarste crisis meemaken sinds Wereldoorlog II, is dankzij de liberale recepten van mevrouw Rutten. Ik zou een toontje lager zingen als ik haar was. Dat wij economische bloei kenden in de jaren zestig, is dankzij regulering en investeringen van de overheid. Toen ultraliberalen als Reagan en Thatcher aan de macht kwamen, is het bergaf gegaan. En twee: wij hebben niet één land als model. Dat is de karikatuur die men van ons maakt. Maar neem de idee van sociale zekerheid: dat is marxistisch geïnspireerd. En is dat geen succes te noemen?

“Neem de sociale zekerheid: dat is marxistisch geïnspireerd. Is dat geen succes?”

In Venezuela loopt het socialistische model helemaal fout. Vrouwen trekken er zelfs de grens naar Colombia over om hun haren te verkopen.

Ik heb nooit gezegd dat Venezuela een goed model is. Men heeft trouwens dertig jaar ultraliberale recepten uitgeprobeerd in Latijns-Amerika, in het Chili van Pinochet, in Venezuela. Gevolg: meer armoede, meer analfabetisering, enzovoort. Is daar toen een debat over gevoerd in België? Nu die landen op een andere manier uit het dal proberen te kruipen, gebeurt dat plots wel. Of neem Cuba: ook dat is geen modelland. Maar ik zie wel dat de alfabetiseringsgraad er hoger ligt dan in Amerika, en ik vind dat inspirerend. Dat Nelson Mandela Cuba uitkoos als eerste buitenlandse reis, dat stemt toch tot nadenken? Zou hij dat doen mocht Fidel Castro een dictator zijn?

Dat kan u toch niet ontkennen?

Toch wel. Anders hadden de Cubanen hem wel weggejaagd. De Amerikanen stonden klaar met troepen en geld. Dat hij aan de macht kon blijven, was dankzij de steun van de bevolking. Dus neen, Cuba was en is geen dictatuur.

Misschien willen mensen wel stiekem een sterke leider?

Ik denk dat niet. Mensen willen wel leiders die buiten de lijntjes durven kleuren. Maar dat is niet evident in ontwikkelingslanden. Veel van die economieën zijn verwoest door westerse landen. Ook België zou niet zijn wat het is zonder Congo. Wij hebben dat land geplunderd en profiteren nog steeds van de opbrengsten. Dat is misschien taboe om te zeggen, maar ik doe het toch. Waarom moeien wij ons zo met andere landen? Wat hebben de bombardementen op Libië, Irak en Afghanistan opgeleverd? Wie mag trouwens Irak weer opbouwen? Amerikaanse bedrijven.

Che Guevara is dit jaar vijftig jaar dood. Hoe ziet u die man?

(enthousiast) Che is een voorbeeld voor mij, absoluut. Die man zat vol idealen. En hij bezat de kracht van verontwaardiging. Dat heb ik ook. Als ik het nieuws op tv bekijk, voel ik dat altijd opborrelen. Che streed niet voor zijn eigen rijkdom, integendeel. Hij gaf zijn leven voor het volk. Wat een verschil met de politici van vandaag.

Keurt u zijn gewapende strijd goed?

Je moet dat in de specifieke context van Cuba zien. De Cubanen leden toen onder de dictatuur van Batista. Was er een andere oplossing? Nelson Mandela heeft ook de wapens opgenomen tegen het apartheidsregime. Soms is dat nodig. Maar dat betekent niet dat we dat in België gaan toepassen. Che heeft in Congo en Bolivia ook ondervonden dat dat niet overal werkt. Je moet het volk aan je kant hebben.

“Mandela heeft ook de wapens opgenomen tegen het apartheidsregime. Soms is dat nodig.”

Een andere kritiek: als uw programma doorgevoerd wordt, worden vrijheden ingeperkt.

(blaast) Dat is erg. Wij willen net de vrijheid teruggeven aan mensen. Welke burger heeft gestemd voor de pensioenverhoging tot 67 jaar? Geen enkele. Toch moet iedereen nu langer werken. Ik ben voorstander van participatieve democratie. Over belangrijke hervormingen als deze moet er een referendum komen.

Uw partij wil toch elk kind een school toewijzen, in plaats van de vrije keuze vandaag?

Is er vandaag vrije keuze? (feller) Je hebt scholen voor elite en scholen voor arbeiders. Hoeveel mensen krijgen niet te horen dat er voor hun kind geen plaats is? De vrijheid nu leidt ertoe dat arme kinderen naar minder goede scholen moeten. Wij vinden dat elk kind recht heeft op een goede school.

Een laatste dan: toont het Franse voorbeeld aan dat extreemlinks en extreemrechts elkaar versterken?

Omdat wij niet vragen om voor Macron te stemmen? Allé komaan. De traditionele partijen, niet wij, effenen de weg voor extreemrechts door hun beleid. Ik zou het heel erg vinden mocht Le Pen president worden. Maar hoe kan je straks geloofwaardig oppositie voeren tegen Macron, de man van de elite, als je nu oproept om voor hem te stemmen?

(foto belga)