In een knip door ’t Stad: verken Antwerpen per fiets

De zogenaamde knip in de Leien bezorgt de Antwerpse binnenstad een verkeersinfarct. Hoog tijd dus om de fiets van stal te halen. We laten ons op sleeptouw nemen door de mannen van Cyclant en Antwerp by Bike. Een stevige Antwerpse fiets met dikke banden moet ervoor zorgen dat we de kasseien en de tramsporen de baas kunnen.

(door Marijn Follebout van Verrassingen Om De Hoek)

Antwerpen won in 2012 de driejaarlijkse prijs als fietsvriendelijkste stad van Vlaanderen en wat ons betreft mag ze die eretitel nog een aantal jaar dragen. Toegegeven, er zijn nog hiaten maar daaraan wordt gewerkt. Met aparte fietslanen badend in het groen, fietsbruggen en -tunnels, een fietssnelweg tot aan het Centraal Station en een aantal fietsstraten waar de tweewielers altijd voorrang hebben, heb je het gevoel dat ‘de stad van ons is’.

Het gedrocht van Leopold

We trekken met gids Ali van Antwerp by Bike de historische binnenstad in. Eerste stop is het Astridplein waar de ZOO en het prachtige Centraal Station broederlijk naast elkaar liggen. “Ooit was dat wel anders”, weet Ali. “Het Centraal Station is 50 jaar later gebouwd dan de ZOO, in 1905, en duwt die laatste zowat in een hoekje. Waar nu het station een prominente plaats inneemt in top 5-lijstjes wereldwijd, beschouwden Antwerpenaars deze bij de bouw – in opdracht van koning Leopold II – als een gedrocht.” Een straat verder bevinden we ons in de Diamantwijk. Liefst 80 procent van alle diamanten die wereldwijd worden verhandeld, passeren hier. Niet in de kleinere winkeltjes gericht op toeristen, wel in de paar streng beveiligde kantoren die de wijk rijk is.

Armenkerkhof

Via het rustige stadspark, ook heel mooi in de herfst, en de Leien – de vroegere stadsomwalling – gaat het richting Rubenshuis. Het iconische museum mag de komende vier jaar een Tintoretto, een topstuk uit de privécollectie van David Bowie, aan het publiek tonen. Op de Groenplaats staat het beeld van Rubens parmantig in de schaduw van de 123 meter hoge Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. Een postkaartzicht. Vroeger lag hier een armenkerkhof. Toen in de jaren 90 een ondergrondse parking werd gebouwd, vonden ze hier honderden skeletten waar wetenschappers nog steeds onderzoek op uitvoeren om de levensomstandigheden van de laat-middeleeuwse Antwerpenaar te achterhalen.

Een ander universum

De Grote Markt met de Brabofontein voor het 450 jaar oude stadhuis is een verplichte stop tijdens elke fietstocht. Het stadhuis, gebouwd tijdens de gouden eeuw van de stad, wordt binnenkort gerestaureerd. Het standbeeld van de held Brabo die de reus Antigoon de hand afhakt en in de Schelde werpt, illustreert de legende van het ontstaan van (h)Antwerpen.

Het Steen aan de oevers van de Schelde, met het beeld van Lange Wapper aan de ingang, is het oudste gebouw van de stad. De recent in gebruik genomen Waterbus komende van Hemiksem meert hier aan.

We blijven de kaaien volgen en laten het MAS en het Red Star Line Museum links liggen om door te fietsen tot aan de haven, de grootste van het land en de belangrijkste koffiehaven van de wereld. “Amper 10 minuten fietsen en je komt in een ander universum terecht”, zegt Ali. Meteen valt het betoverende Havenhuis op, een fonkelende parel in het bruisende havenlandschap. “De rondleidingen in het Havenhuis zitten voor maanden volgeboekt.”

Architecturale parels

We lunchen in Bar Noord, een zomerbar in het Park Spoor Noord. Elke zomer poppen hippe bars als paddenstoelen uit de grond in het Antwerpse. Ze vestigen zich vaak op plaatsen waar aan stadsvernieuwing wordt gedaan zoals in het Park Spoor Noord.

Na de lunch neemt gids Nicolas van Cyclant over. Hij loodst ons door de minder bekende wijken van de stad, zoals het multiculturele Den Dam. Hij wijst op architecturale pareltjes uit de jaren 20 die ons zonder zijn hulp nooit zouden zijn opgevallen.

Hippe stadsboeren

Ook het Groen Kwartier in Berchem is zo’n nieuwe site. Waar tot voor kort een oud militair hospitaal lag, is een woonsite met respect voor het erfgoed verschenen. The Jane, het sterrenrestaurant van Sergio Herman, huist er in de kapel. In PAKT, een allegaartje van creatieve en innovatieve ondernemers, drinken we een koffie. Op www.pakt-antwerpen.be kan je intekenen om vanaf 2018 op een van de daktuintjes stadsboer te worden. Laatste stop is Zurenborg, een residentiële wijk waar eclecticisme troef is en waar onder andere een dichter als Herman De Coninck inspiratie uit haalde. Er staan pareltjes van huizen. De wijk is dan ook een beschermd stadsgezicht. Vooral in de gekasseide Cogels-Osylei kijk je je ogen uit.

Praktische info

In Antwerpen zijn er drie aanbieders van gegidste fietsrondleidingen. Ze bieden een mix van eigen thematochten en tochtjes op maat van de klant.

– Cyclant (ook fietsenverhuur): www.cyclant.be

– Antwerp by Bike: www.antwerpbybike.be

– Antwerp Bike Tours: www.antwerpbiketours.eu

Of je doet het op eigen houtje: Bij de toeristische infokantoren in de stad kan je een gratis fiets- kaart ‘Easy-going’ afhalen waar ook een suggestieroute op staat.

Info www.visitantwerpen.be