Toen hij zijn dood voelde naderen, liet Pieter Bruegel (+/- 1525-1569) zijn meest spottende werken verbranden. De Bloedraad van Alva had weinig aanleiding nodig om iemand voor de rechtbank te slepen. Gelukkig bleven nog werken bewaard waar de satire en de spot eerder onderhuids aanwezig zijn of vermomd als een grap.
In 1563 vestigde Bruegel zich in Brussel na zijn huwelijk met de dochter van zijn leermeester. Hij ging vaak wandelen in het Pajottenland en ‘leende’ elementen uit het landschap als decor voor zijn doeken. Om dat aan te tonen, werden in Dilbeek jaren geleden al negentien reproducties in het landschap geplaatst. De meest opvallende moet de ‘Parabel van de blinden’ zijn bij de kerk van het pittoreske Sint-Anna-Pede. Er wordt vermoed dat deze kerk figureert op het werk. Langs het bewegwijzerde Bruegelpad (7 kilometer) ontdek je nog meer reproducties. De Bruegelfietsroute (39 kilometer), via de knooppunten, verkent de groene rand rond Brussel.
http://www.visit-dilbeek.be
In het Oldmasters Museum in de Regentschapsstraat in Brussel is een volledige zaal aan het werk van Bruegel gewijd. Je kan de zaal ook een 3D-bezoek brengen via www.fine-arts-museum.be. Op de website van de Koninklijke Bibliotheek van België (www.kbr.be) kan je verschillende gravures van de meester nader bekijken.
Het volgens ons mooiste werk van Bruegel is ‘Dulle Griet’. Het werk dat baadt in een nachtmerrieachtige sfeer hangt in het Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen. Fritz Mayer van den Bergh (1858-1901) kocht met de erfenis van zijn rijke vader werken van oude meesters aan. De kunsthistoricus was in zijn tijd een Bruegelspecialist. Op het schilderij zien we Dulle Griet als een bezetene door een oorlogslandschap stappen. In haar kielzog gaan vrouwen soldaten te lijf. Er zijn ook allerlei fantasiewezens op het werk te zien. Sommigen zien hier een strijd der seksen in, anderen een aanklacht tegen de oorlog … Feit is wel dat Bruegel verschillende toen gangbare spreekwoorden verwerkte in de diabolische voorstelling. Het museum beschikt over nog meer Bruegelwerken.
www.museummayervandenbergh.be
3. Schuiven met de smartphone (Damme)
Via de gratis app Walking Museum kan je in Damme de werken van Bruegel doen spreken, ook de ‘Dulle Griet’. Door met je smartphone over de reproducties te glijden, komen bepaalde scènes als het ware tot leven. In totaal staan er tien reproducties van meesterwerken in het historische centrum van de Uilenspiegelstad. Hier en daar wenden personages zich tot jou en vertellen je het verhaal van Tijl Uilenspiegel die onlosmakelijk met Damme verbonden is. Het is geen toeval dat net hiervoor de werken van Bruegel worden gebruikt. De romanfiguur Uilenspiegel en Pieter Bruegel de Oude waren tijdgenoten. Op het werk De Nederlandse Spreekwoorden komen verschillende van de meer dan honderd afgebeelde spreekwoorden tot leven. Het zijn vaak spreekwoorden die we nu, 460 jaar later, nog steeds kennen en gebruiken.
www.visitdamme.be
