Dé plek waar je de handen uit de mouwen kan steken als bezoeker is het MOT, het Museum voor Oudere Technieken, in Grimbergen. Maar er zijn wel meer musea die de achteruitkijkspiegel opzetten en ons tonen hoe het vroeger was om met de handen te werken.
1. Artdecoparel – West-Vlaanderen
’t Hof van Commerce liet al in de jaren 90 weten dat Izegem de stad is van bustels en skoen. Na een bezoek aan Eperon d’Or ben je helemaal mee met beide ambachten. In deze voormalige schoenfabriek, ooit nog hofleverancier geweest, ontdek je hoe schoenen eerst handmatig en later machinaal werden vervaardigd. Ook de productie van borstels kent een hele evolutie. Boven in het prachtige artdecogebouw uit 1930 is een streekbezoekerscentrum ingericht. Op dit moment loopt er de expo Sneaker Gold, over de hyperpopulaire sportschoen die wereldwijd de status van hip schoeisel kreeg. Eperon d’Or is ook een startpunt voor verschillende wandel- en fietsroutes in de omgeving.
www.eperondor.be
2. Handgeschepte brief – Vlaams-Brabant
In de 19de eeuw telde Vlaams-Brabant vlakbij waterlopen verschillende papier- en kartonfabrieken. Een mooi voorbeeld hiervan is de Herisemmolen of de voormalige kartonfabriek Winderickx in Alsemberg. Al in de 16de eeuw werd hier papier geproduceerd via een watermolen. In de 19de eeuw gebeurde de productie van karton op een industriële schaal, en dat tot 1940. Alle machines bleven er onaangeroerd staan waardoor je nu nog mooi de evolutie van handarbeid naar industrialisatie ziet. De stoommachines werken nog en worden soms nog eens aangezet.
Tijdens een bezoek (op aanvraag) zie je er de oorspronkelijke papiermolen, de kartonfabriek, de boerderij met graanmolen en het voormalig kantoor. Rondom strekt zich 16 hectare aan weides, akkers en bossen uit midden de vallei van de Molenbeek. Het voormalige pakhuis wordt verhuurd als jeugdverblijf voor grote groepen.
www.herisem.be
3. Op stap in een filmset – Antwerpen
Stap vanaf de steiger van de WaterBus rechtdoor in de Tolhuisstraat in Fort Lillo en je passeert een lang wit huis, een voormalige beschuitbakkerij. Hier bevindt zich het Poldermuseum Lillo die elke zondag tussen 13 en 18 uur de deuren open gooit. Je vindt er meer dan dertig ingerichte kamers met allerlei thema’s en authentieke voorwerpen uit de verloren polderdorpen rond Antwerpen op de rechteroever van de Schelde. Wilmarsdonk, Oorderen, Oosterweel en Lillo werden met de grond gelijk gemaakt voor de uitbreiding van de haven. Hun gebruiken, mondelinge tradities en oude ambachten leven voort in het Poldermuseum. Het voelt aan alsof je in een pretpark in een wagentje stapt en je van ruimte naar ruimte laat voeren. De meeste zaken dateren van begin 20de eeuw, een tijd waarin handenarbeid nog steeds veel voorkwam. Bescheiden in de opzet, maar groots in de uitwerking. Aanrader!
www.poldermuseum-lillo.be
