Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor en Child Focus-CEO Heidi De Pauw blikken terug op 2023: “Ik heb toen echt tranen met tuiten gehuild”

ROESELARE – 2023 was een bewogen jaar, met helaas ook heel wat menselijke ellende. Iets waarmee zowel Nicole de Moor als Heidi De Pauw dagelijks geconfronteerd worden in hun jobs, en wat hen eind augustus ook even lijnrecht tegenover elkaar plaatste. Maar, en daar zijn de staatssecretaris voor Asiel en Migratie en de CEO van Child Focus, het helemaal over eens: ruzie maken helpt niemand vooruit. Actie ondernemen wel. We brachten de twee dames samen voor een geanimeerde terugblik op 2023.

De villa van onze uitgeverij Roularta vormt het prachtige decor voor deze unieke ontmoeting. Het haardvuur knettert wanneer deze twee powerladies plaatsnemen bij de kerstboom. Nicole de Moor (39) is staatssecretaris voor Asiel en Migratie voor CD&V, Heidi De Pauw (51) is al 12 jaar lang de CEO en het gezicht van Child Focus. De begroeting is hartelijk; de twee dames mogen dan wel heel verschillend zijn – Heidi De Pauw is de enthousiaste flapuit, Nicole de Moor komt iets gereserveerder over -, ze kennen elkaar en, zo ontdekken we al vlug, er zijn toch wel wat raakvlakken. Zo wonen ze beiden in het Waasland, combineren ze hun topjob met het moederschap én zijn ze alle twee doeners, die niet alleen in woorden, maar ook in daden het verschil willen maken. Al lukt dat, zeker op vlak van de kerstcadeautjes, niet altijd even goed, zo bekent de staatssecretaris. “Ik vind de periode voor kerst enorm stressvol. Niet alleen omdat er in professionele context nog van alles afgewerkt moet worden, maar ook die cadeautjes hé. Elk jaar weer neem ik me voor om er op tijd aan te beginnen en voor iedereen lang op voorhand het perfecte cadeau te kopen bij onze lokale handelaars, en elk jaar opnieuw moet ik vaststellen dat het niet gelukt is en beland ik zo rond 22 december ’s avonds laat in mijn zetel met mijn laptop om nog vlug te bol.commen… Vreselijk!”

Jullie hebben beiden een druk leven. Is de kerstperiode een periode van niet werken en tot rust komen?

De Moor: “Ik probeer toch, wanneer ik op een familiefeest ben, een gesprekspartner rond de tafel te zijn en niet de hele tijd te werken. En ik probeer wel wat tijd te spenderen met mijn kinderen, want ze zien me al heel weinig. Maar ik blijf wel doorwerken. De kerstperiode is voor mijn diensten helemaal geen rustige periode en de uitdagingen zijn groot. Gelukkig heb ik een heel begripvolle partner, een man van goud die in het gezin zijn rol altijd heeft opgenomen. Maar tussendoor probeer ik zeker tijd te maken voor mijn kinderen. Ze zijn nu 5 en 11, zij hebben mij nodig, maar ik heb hen evenzeer nodig. En ik laat hen heel erg voelen dat ik hen heel graag zie, en dat zij altijd mijn prioriteit zijn, ook als ik niet aanwezig ben.”

De Pauw: “Dat is heel herkenbaar. Toen ik als CEO bij Child Focus begon, hebben we als gezin heel bewust de keuze gemaakt om mijn dochter, die toen 11 was, naar een internaat te laten gaan. Dat nam bij mij heel veel stress weg – stress om op tijd thuis te zijn, stress om alle naschoolse activiteiten te regelen, het koken, het huiswerk – maar dat was wel met de voorwaarde naar Child Focus toe dat ik op vrijdagnamiddag aan de schoolpoort kon staan en het weekend dan exclusief voor ons gezin was, tot ik haar op maandagmorgen weer afzette. Voor mij was dat echt de perfecte oplossing. Ik zou geen gelukkige vrouw en mama geweest zijn, had ik de keuze moeten maken om minder te werken.”

Child Focus bestaat dit jaar 25 jaar. Mevrouw De Pauw staat al 12 jaar aan het hoofd ervan. Zou dat iets voor u zijn, mevrouw De Moor, om Child Focus te leiden?

De Moor: “Ik heb enorm veel respect voor het werk en het traject dat Child Focus heeft afgelegd. U verwijst naar die ontstaansperiode. Wel, dat is voor mij zelfs een van mijn prille jeugdherinneringen. De Zaak-Dutroux, die vreselijke jaren 90… Mijn moeder heeft me zelfs meegenomen naar de Witte Mars. Heel bijzonder, want wij kwamen uit het verre Waasland en gingen nooit naar Brussel. Ik ben in mijn kindertijd maar twee keer naar de hoofdstad geweest: om het lichaam van koning Boudewijn te groeten en voor de Witte Mars. Ik was toen twaalf jaar, maar herinner me nog heel goed de impact die die periode had. Mensen waren toen heel erg ongerust, het zorgde voor veel onrust, voor woede en verdriet.”

Mensen waren bang hé?

De Moor: “Mensen waren bang, en op dat vlak heeft Child Focus ook een hele belangrijke rol gespeeld. Het traject dat de organisatie heeft doorlopen. Jullie hebben het verschil gemaakt voor individuen, maar vooral ook voor de samenleving. Nu nog trouwens. De recente campagne met Glenn (de 15-jarige jongen die uit het leven stapte nadat zijn naaktfoto op sociale media werd gedeeld, red.) heeft opnieuw een enorme impact op mij gehad, maar nu als ouder.”

Mooie woorden voor uw organisatie.

De Pauw: “Absoluut, en ik hoor die graag, want er is inderdaad hard gewerkt ook. Toen ik als CEO bij Child Focus begon, was de organisatie 13 jaar. De leeftijd van een tiener die naar zijn identiteit zoekt, maar niet weet wat te doen. Je mag niet vergeten, Child Focus was het politieke antwoord van de regering-Dehaene op het ongenoegen dat ij de burgers leefde ten tijde van de Witte Mars. Maar in de sector zaten niet veel mensen op zo’n waakhond te wachten. Ikzelf heb die beginperiode ook meegemaakt: ik was een van de eerste casemanagers van de organisatie. Er heerste toen een sfeer van heel veel wantrouwen, en samenwerken met een NGO, een private organisatie, was voor overheidsdiensten gewoon … bizar. Daarbovenop hadden wij ook middelen die politie en justitie toen vaak niet hadden: wij hadden scanners, gsm’s… Dat leefde allemaal nog toen ik de job van CEO aannam, en ik ben trots op het traject dat we de afgelopen 12 jaar hebben afgelegd. We hebben ons domein heel duidelijk afgebakend: de verdwijningen, de seksuele uitbuiting en het online gebeuren dat daarmee gepaard gaat.”

“De politiek heeft niet alleen nood aan brandweermannen en -vrouwen om brandjes te blussen, maar ook aan architecten” – Nicole de Moor

Een vraag die veel gesteld wordt: wanneer zet Heidi De Pauw de stap naar de politiek?

De Pauw: “Wanneer de vraag komt, zal ik er zeker over nadenken. Politiek interesseert me, intrigeert me. Al denk ik wel dat het geen gemakkelijke omgeving is om in te zitten vandaag. Alles wordt uitvergroot of in hokjes gestopt. Het is te links of te rechts, te zwart of te wit, te dit of te dat… Ik ben me ervan bewust dat het moeilijk is, maar ik ben niet iemand die uitdagingen uit de weg gaat. Komt er een aanbod, dan zal ik daar in eer en geweten over nadenken. If it doesn’t make my heart sing, dan zal ik het niet doen. Ik wil impact hebben.”

Politiek is een harde, moeilijke wereld. Mevrouw De Moor, hebt u nog geen spijt dat u eind juni 2022 de stap van achter naar voor de schermen hebt gezet?

De Moor: “Die quote van if it doesn’t make my heart sing vind ik een hele mooie, want het is op die manier dat ik in de politiek voor de schermen ben gekomen. Ik was natuurlijk al langer actief achter de schermen én ik wist dat het een heel moeilijke job ging zijn, want ik heb van nabij gezien hoe gepolariseerd het thema migratie is, maar wanneer de vraag er dan komt… Dan is het is geen rationele beslissing. Het is geen rationele nee, maar – als je nadenkt over welke impact deze functie heeft op jou als persoon – een irrationele, ja.”

Heeft u er nog geen spijt van?

De Moor: “Nee. Zelfs met wat ik nu weet, zou ik opnieuw ja zeggen omdat my heart sings… Het is een passie, een drang om met maatschappelijk engagement impact te hebben. Dat heb ik altijd al gehad, ik zat ook in het scholierenparlement, de leerlingenraad, het verenigingsleven…”

Jullie krijgen beiden door jullie job heel erg te maken met ongelofelijk veel menselijk leed. Hoe zetten jullie dat leed van jullie af?

De Moor: “Niet. Al is het niet zo dat ik me elke dag even bezwaard voel hé, maar als ik dat leed gewoon van mij af zou kunnen zetten, dan zou ik mijn job niet goed kunnen doen.”

U kan toch niet elke nacht wakker liggen?

De Moor: “En dat gebeurt ook niet, dat zou ik niet volhouden. Maar het leed waarmee ik in mijn beleidsdomein te maken krijg, raakt me wel nog elke dag. En het is natuurlijk wel zo dat we niet alleen maar met negatieve verhalen geconfronteerd worden. Er zijn ook élke dag positieve verhalen te vertellen over migratie. Dat weegt op tegen het leed.”

De Pauw: “Ik kan dat heel erg volgen; mocht je elke dag wakker liggen van je job, in mijn geval van beelden van seksueel misbruik of zware verdwijningsdossiers, dan kan je niet functioneren. Al ken ik ook de keerzijde van de medaille. Vorig jaar, rond deze periode, ben ik mezelf heel erg tegengekomen. Er zijn de mooie dingen, de lichtpuntjes, die tegengewicht bieden tegenover de ellende die we elke dag zien, maar die ellende stapelt zich wel op hé. Ons lichaam vergeet niet, dat heb ik zelf ondervonden. Vorig jaar had ik een bijnieruitputting, had ik niks meer van energie, en de enige reden daarvoor is dat ik al 25 jaar geconfronteerd wordt met ellende. Ik heb echt opnieuw moeten leren hoe ik tot rust kan komen.”

De Moor: “In jouw sector word je natuurlijk dagelijks geconfronteerd met het allerslechtste dat mensen elkaar aandoen.”

De Pauw: “En toch zijn er ook positieve zaken. Het zijn de sensationele verhalen die op televisie komen, maar 90% van de verdwijningen loopt goed af. En er is de veerkracht van de slachtoffers, maar ook van ouders en naasten. Zoals de mama van Glenn, die uit wat gebeurd is de kracht heeft gevonden om nu met jongeren te gaan spreken en ze bewust te maken van de problematiek, zodat het nooit meer hoeft te gebeuren.”

“Wanneer mensenrechten geschonden worden, of dat nu in Iran is of bij ons, dan vind ik dat niet oké. En dan zal ik mijn stem gebruiken” – Heidi De Pauw

Tijd voor positieve emoties. Wat heeft u het meest blij gemaakt het voorbije jaar?

De Pauw: “Ik ben vóór alles mama, dus dat mijn dochter is afgestudeerd en haar diploma master in de handelswetenschappen heeft behaald, was voor mij een heel emotioneel moment. Vooral omdat ze er zo hard voor gewerkt heeft, ook tijdens de zware covid-periode. Dat hard werken, die veerkracht beloond zien, vond ik een heel mooi moment.”

Wat is uw mooiste moment, mevrouw De Moor?

De Moor: “Privé ongetwijfeld de momenten met mijn gezin, wanneer we alle vier samen zijn. Zo zijn we nog niet zo lang geleden een dag naar de Efteling geweest. Dat klinkt heel banaal, maar het was een ontzettend fijne dag, waar de kinderen nog altijd over spreken. En in de auto speelt ook nog altijd Eftelingmuziek. (lacht) Professioneel zijn de mooiste momenten de ontmoetingen met mensen die een mooi verhaal hebben. Zo ben ik onlangs op bezoek geweest bij een gezin met drie tieners, dat beslist had om de pleegzorg van een niet-begeleide minderjarige op zich te nemen. Drie tieners hebben vind ik al pittig, en dan komt er nog zo’n jongen met een serieuze rugzak bij. Een 13-jarige Afghaanse jongen die zonder zijn ouders Afghanistan heeft verlaten en na veel omzwervingen in België is terechtgekomen. En nu zelf Oekraïense vluchtelingen helpt. Van zo’n verhalen word ik blij en geëmotioneerd.”

Ik heb een quizvraag mee. Wat zegt de naam ‘Narges Mohammadi’ jullie?

De Moor: “Is dat de dame die de Nobelprijs voor de Vrede heeft gewonnen, die Iraanse?”

Dat klopt: Narges Mohammadi is de Iraanse activiste die de Nobelprijs heeft gewonnen voor haar strijd voor vrouwenrechten in Iran, en momenteel zelf gevangen zit.

De Pauw: “Heel eerlijk, ik denk dat het niet goed gaat met vrouwenrechten wereldwijd. Ik denk dat het niet goed gaat met kinderrechten wereldwijd. En dat het ook niet goed gaat met mensenrechten wereldwijd. Deze vrouw, en al die anderen die diezelfde strijd voeren en op straat durven komen in Iran, vind ik fantastisch. Zo moedig. Het Iraanse regime is gewoon verwerpelijk, het gaat niet alleen over de rechten van vrouwen, daar worden heel wat rechten geschonden. Het is gewoon onaanvaardbaar dat dat kan en mag gebeuren.”

De Moor: “Het is erg en tegelijkertijd fantastisch dat zij de Nobelprijs voor de Vrede heeft gewonnen. Erg, omdat het nodig is dat ze die strijd voert, maar het is fantastisch dat haar strijd en die van vele andere vrouwen zo erkenning krijgt.”

Over mensenrechten gesproken. Heidi, u bent dit jaar boos geweest op de staatssecretaris. Op 30 augustus tweette u dat ze het belang van kinderen misbruikte om andere mensenrechten met de voeten te treden. Bent u nog boos op haar?

De Pauw: “Ik zou het niet boos noemen. Maar wanneer mensenrechten geschonden worden, of dat nu in Iran is of bij ons, dan vind ik dat niet oké. Op dat ogenblik vind ik dat ik mijn stem mag gebruiken. Is dat alleen tegen Nicole? Nee, dat is tegen het beleid waar ik het niet mee eens ben. Je kan wel zeggen dat het is om te vermijden dat kinderen op straat moeten slapen, maar anderen uitsluiten – in dit geval alleenstaande mannen – is nooit een oplossing. En ik begrijp dat het geen makkelijke materie is, maar ik vind dat je nooit de kern, de mensen, uit het oog mag verliezen.”

Was u geschrokken van de tweet?

De Moor: “Nee. Ik herken ook dat gevoel van boos worden van bepaalde dingen die als onrechtvaardig aanvoelen. Die beslissing was trouwens een van de moeilijkste, maar ook een van de meest evidente beslissingen die ik al genomen heb in deze job. De moeilijkste, omdat ik natuurlijk geen staatssecretaris ben geworden om mensen niet op te vangen. Maar ook de evidentste, omdat het om kinderen gaat. Weet je, het absolute dieptepunt uit het voorbije anderhalf jaar als staatssecretaris was een dag in oktober 2022. Toen kreeg ik het bericht dat we er niet in geslaagd waren om alle niet-begeleide minderjarigen die in ons land waren aangekomen op te vangen. Die dag heb ik gezegd: dit wil ik nóóít meer. Het is echt een obsessie voor mij geweest om extra plaatsen te creëren, voor kinderen én voor volwassenen, zodat we een buffer hebben. En om, wanneer het echt niet anders kan, voorrang te geven aan kinderen ten nadele van alleenstaande mannen.”

De Pauw: “Als we kijken naar het migratiebeleid van jaren ver, dan heb ik de indruk dat men van crisismoment naar crisismoment leeft, alsof die crisismomenten niet te voorzien zijn. Maar die zijn wel te voorzien. We weten dat het in de winter koud is en kan vriezen, we weten dat als er ergens oorlog is, of bepaalde zaken gebeuren, er een migratiestroom op gang zal komen. Het gaat om mensen hé, om mensen en hun rechten.”

De Moor: “Ik ben het helemaal eens met Heidi dat we op vlak van migratie al decennialang van crisis naar crisis evolueren, met telkens een staatssecretaris die als brandweerman of -vrouw de brandjes moet blussen. Terwijl ik geen brandweervrouw wil zijn. Als staatssecretaris moet ik een architect kunnen zijn van een nieuw systeem, zodat we terug aan de slag kunnen met die mensen die echt bescherming nodig hebben!”

Tijd voor een positieve vraag. Ik was erg onder de indruk van de film ‘Close’ van Lukas Dhont. Zijn kunst en cultuur ook dingen waar jullie blij van worden?

De Moor: “Close is echt een prachtige film. Ik heb hem samen met mijn man gezien, we zijn de hele eindaftiteling blijven zitten, omdat die film zo was binnengekomen. Voor mij ook opnieuw als ouder hé, zo’n film over de struggle van een dertienjarige jongen… De mijne is er elf hé.”

De Pauw: “Ik heb hem nog niet gezien, maar hij staat wel op mijn verlanglijstje. Ik vind trouwens dat we als Belgen te weinig fierheid hebben over wat wij op dat vlak verwezenlijken. Qua films, maar ook wat series betreft. Knokke Off is ook zo fantastisch, zo goed.

“Politiek interesseert me, intrigeert me. Als ik ooit een voorstel krijg, dan zal ik er in eer en geweten over nadenken” – Heidi De Pauw

Pommelien Thijs, die in ‘Knokke Off’ te zien is, is misschien wel een van de figuren van het jaar.

De Moor: “Voor mij zeker en vast. Ze was bij mij thuis all over the place, niet alleen door Knokke Off, maar ook door Like Me, waar mijn dochter gek op is. En als ik trouwens nog een andere opmerkelijke serie mag opnoemen: ook Boris van Jeroom Snelders heeft echt indruk op mij gemaakt. Ik heb echt tranen met tuiten gehuild voor mijn tv. En ik huil niet zo vaak voor de tv.”

De Pauw: “Ik was enorm onder de indruk van Bockie in de reeks. Hoe hij met een kwinkslag een zeer ernstig emotioneel moment kan ontmijnen door een grapje te maken… Dat zou misplaatst kunnen zijn, maar was het helemaal niet. En ook hoe Jeroom en Jonas met alles omgingen. De dood is iets waar mensen heel moeilijk over kunnen praten, maar zij hebben het bespreekbaar gemaakt. En alles was ook heel mooi. Ik kreeg meteen zin om naar Canada te gaan, een camper te huren en daar rond te rijden.”

Wat heeft u het voorbije jaar het meest triest of boos gemaakt?

De Moor: “Als ik naar het internationale toneel kijk, dan is dat ongetwijfeld de situatie in Gaza. Zowel de vreselijke aanval van Hamas op 7 oktober als de oorlog die daarop gevolgd is. Die uitzichtloosheid van geweld, maakt mij enorm triestig.”

De Pauw: “Ik kan niet anders dan me daar bij aansluiten. De aanval van Hamas kunnen we niet anders dan veroordelen als een beestachtige terroristische aanslag. Maar dat rechtvaardigt niet de Israëlische reactie, die even brutaal en verwerpelijk is. Als je ziet hoeveel duizenden onschuldige burgers getroffen worden… Weet je, ik kan heel kritisch zijn voor onze regering, maar ik ben bijzonder fier dat onze regering als een van de eerste en weinige in Europa het standpunt heeft ingenomen om zowel het ene als het andere te veroordelen.”

De Moor: “Ik ben blij dat Heidi het zo verwoordt. In deze kan je maar één kant kiezen, en dat is de kant van de onschuldige burgerslachtoffers aan beide zijden.”

Kan dit ooit opgelost worden?

De Moor: “Dat weet ik niet. Maar ik weet wel dat je nooit mag opgeven, dat je altijd moet blijven proberen.”

De Pauw: “Als we wegkijken, zal het zeker niet opgelost geraken… En dan denk ik ook aan de terroristische aanslag in eigen land, waarbij twee Zweedse voetbalsupporters gestorven zijn. We moeten er ons ook van bewust zijn dat we ook in eigen land niet gevrijwaard zijn van aanslagen. En hoe meer we wegkijken van problemen in het Midden-Oosten, hoe groter de kans. Al wil ik er meteen ook aan toevoegen dat ik bijzonder trots ben op hoe al die voetbalsupporters in het Koning Boudewijnstadion gereageerd hebben. Die solidariteit, die rust, het respect voor de veiligheidsdiensten… Er had evengoed paniek kunnen uitbreken.”

De Moor: “Ik was op dat moment in het crisiscentrum samen met de premier en de ministers Verlinden en Van Quickenborne. Op een bepaald moment, middenin de hectiek, kregen wij het bericht dat iedereen in het stadion tous ensemble aan het scanderen was. Dat kwam wel aan. Zo’n terroristische aanslag is een aanslag op de samenleving, met woede, verdriet en angst tot gevolg. Maar bij ons ook met solidariteit en samenhorigheid. Dat is ook erg belangrijk.”

Na de aanslag vroegen mensen van de oppositie uw ontslag. Hebt u daarover nagedacht?

De Moor: “Natuurlijk denk je daar over na. En mocht gebleken zijn dat er een fout gemaakt was bij mijn diensten, dan zou ik ook ontslag genomen hebben. Als je te lezen krijgt dat je verantwoordelijk zou zijn voor een aanslag, voor de dood van mensen, dan raakt je dat, maar ik had zoveel te doen dat ik eigenlijk geen tijd had om daar echt bij stil te staan. Ik heb pas achteraf gemerkt hoeveel impact het heeft, toen ik een goeie 48 uur na de aanslag thuis kwam en met mijn moeder belde. Ze probeerde heel opgewekt te klinken, maar er zat een krakje in haar stem en ze was heel emotioneel. De impact op mijn omgeving was veel groter dan de impact op mij.”

De Pauw: “(fel) Dat is typisch Belgisch hé. Als er iets gebeurt, dan moet er altijd een politicus opstappen.”

Vincent Van Quickenborne is moeten opstappen toen bleek dat het dossier van de dader in de kast van een magistraat was blijven liggen.

De Pauw: “Dat ontslag vond ik dus niet nodig. Ik vind het veel belangrijker dat er gekeken wordt naar waar het fout is gelopen, dat die fout erkend wordt en dat er actie wordt ondernomen. Als we kijken naar Dutroux, naar de aanslagen, … Telkens opnieuw gaat het over uitwisseling van gegevens, over samenwerking tussen verschillende diensten… Alles zit gefragmenteerd over verschillende diensten, waardoor het niet meer houdbaar is. Dat merken we bij Child Focus ook.”

De Moor: “Wat ik daarnet over migratie heb gezegd, geldt voor elk beleidsdomein. De politiek heeft niet alleen nood aan brandweermannen en -vrouwen om brandjes te blussen, maar ook aan architecten, aan leiders die het beleid uitstippelen en hervormen voor de komende jaren.”

“Het is voor mij het afgelopen jaar echt een obsessie geweest om extra plaatsen te creëren, voor kinderen én voor volwassenen” – Nicole de Moor

Wat mij vooral boos en opstandig gemaakt heeft, is de televisiereeks ‘Godvergeten’. Ik denk dat Vlaanderen met verstomming was geslagen over hoe wijdverspreid het kindermisbruik was in de Kerk. Was u verrast?

De Pauw: “ Ik was niet verrast, we wisten dat dat gebeurd was hé. (denkt na) Weet je, ik word de verontwaardiging van iedereen soms beu, omdat die verontwaardiging selectief is, wanneer het gaat om de Kerk of om bekende mensen zoals Sven Pichal. Maar de realiteit is dat vandaag de dag nog altijd massaal veel kinderen misbruikt worden. En dat daar nog al te vaak de ogen voor worden gesloten. Denk aan het verhaal van Raoul, de Gentse jongen die thuis mishandeld werd en wiens lichaam in het Houtdok werd gedumpt. Heel wat mensen wisten dat er iets mis was, en toch kon hij spoorloos verdwijnen. Of het verhaal van een meisje dat door haar trainer seksueel misbruikt is. Die man had een contactverbod gekregen, maar toen was er een belangrijke wedstrijd en vroeg de club aan dat meisje en haar ouders om niet naar de wedstrijd te komen. Zo kon de trainer, die moest zorgen dat ze zouden winnen, wel aanwezig zijn… Omstaanders, wij allemaal, hebben een belangrijke verantwoordelijkheid. Het is heel makkelijk om met de vinger naar de politiek te wijzen, als we zelf onze ogen dichtknijpen. Dit neemt natuurlijk niet weg dat wat er in de Kerk gebeurd is, echt schandalig is, daar zijn we het over eens. Ik denk dat het nu vooral belangrijk is dat we kijken hoe we er kunnen zijn voor de slachtoffers, hoe we de diepe wonden die er zijn geslagen voor een stuk kunnen helen. Zelf pleit ik ervoor dat er door de overheid geïnvesteerd wordt in een soort van professionele bemiddeling tussen het instituut Kerk en de slachtoffers.”

Hebt u de reeks gezien?

De Moor: “Als je naar de reeks kijkt, dan kan je niet anders dan absoluut gedegouteerd zijn. Niet alleen door de feiten zelf, maar ook door de manier waarop er jarenlang mee is omgegaan. Er moet, zoals Heidi zei, gezocht worden naar manieren om tot een herstel te komen, om de slachtoffer tegemoet te komen. En tegelijkertijd moet er voor gezorgd wordt dat dit niet meer kan gebeuren, niet in de Kerk en ook nergens elders.”

Het was een boeiend gesprek, waarin ook heel wat zware onderwerpen aan bod kwamen. Sluiten we af met een positieve noot?

De Pauw: “Zowel Nicole als ik krijgen heel wat ellende te zien, maar ondanks dat alles mogen we niet vergeten dat we het goed hebben hé, dat we op een goeie plek leven. Als we een klein beetje meer rondom ons kunnen kijken en anderen kunnen helpen, meer solidair zijn met elkaar, dan zouden we echt een stuk verder geraken.”

De Moor: “We willen allemaal deel uitmaken van een warme samenleving, maar we mogen niet vergeten dat zo’n samenleving ook werken is hé. Net zoals de liefde een werkwoord is, is een samenleving dat ook. En al die verhalen van veerkracht en van solidariteit, die helpen daaraan mee.” (Paul Cobbaert & Sandra Rosseel)

Dan wensen we jullie nog een vrolijk kerstfeest toe.