“Waarom mag ik de regisseur zijn van mijn leven en niet van mijn dood?”

Pascal Kerkhove, directeur redactie De Zondag, mijmert elke week aan de ontbijttafel over de dingen des levens.

64.336 is meer dan 63.397, daarover zijn we het allemaal eens. In Vlaanderen wordt dus meer geboren dan gestorven. 939 keer om precies te zijn, zo leren de meest recente cijfers uit 2018. Leven en dood akelig dicht bij elkaar, zoals we het kennen. Geen leven zonder dood, geen dood zonder nieuw leven. Mijn jeugdliefde was 19 toen ze stierf, mijn vader 77 en ergens tussenin zag ik mijn kinderen geboren worden. De dood onverwacht of welgekomen, het leven op bestelling. Compleet verschillend en toch weer gelijk, want altijd brutaal. Brutale pijn over wie was en niet meer is, brutaal geluk over wie plots is. Een mes in je buik, of vlinders. Waardig leven, waardig sterven: iedereen verdient het, velen krijgen het niet. De dood beëindigt elk leven, maar het leven krijgt meer kansen. Je kan falen en herkansen, niet zo in de dood. Het is niet langer een taboe, de dood. Gelukkig. We leren te sterven, langzaam. Argwanend ook, met schroom en voorzichtig, maar zeker. En noodzakelijk. We hebben nog heel veel te leren. Er is onbegrip voor mensen die niet (meer) wensen te leven. Ze zijn met meer dan we denken, jong en oud, fysiek of mentaal getekend door… het leven. Het bijbehorende dilemma is verscheurend: leren of dwingen we hen verder te leven of helpen we hen te sterven. Ik stel de vraag, maar kan niet antwoorden. Of beter, ik kan het wel maar dan alleen voor mezelf. Ik hou van het leven, leer nog elke dag bij en ben er enorm door gediend. Een gelukzak. Net daarom: als ik mag kiezen hoe te leven zonder anderen te schaden, wil ik ook graag kiezen hoe te sterven zonder anderen te schaden. Waarom mag ik de regisseur zijn van mijn leven en niet van mijn dood? Het debat over euthanasie schreeuwt om sereniteit, diepgang, luisterbereidheid, wederzijds begrip en respect. Het debat over euthanasie verdient een parlement met moedige politici, geen rechtbank met strijdende advocaten en lijdende betrokkenen. Ik heb Tine Nys nooit gekend. Ze was 38 en wilde sterven. Ze is tien jaar dood en komt nooit meer terug. Haar familie én de drie beschuldigde dokters horen niet thuis in een rechtbank. Straks wint er iemand, zo gaat dat in een proces, maar zijn we allemaal verliezers. Kunnen we het ook hierover eens zijn?

Maak er een fijne zondag van.

Reageren? Pascal.kerkhove@roularta.be